سامانه مودیان

در سامانه مودیان مالیاتی، صدور مجدد صورتحساب اصلاحی یا برگشت از فروش برای یک فاکتور تنها در صورتی مجاز است که وضعیت صورتحساب قبلی “تایید شده” یا “عدم نیاز به واکنش” باشد. اگر با خطای “شماره صورتحساب مرجع معتبر نیست” مواجه می‌شوید، به این معنی است که وضعیت صورتحساب قبلی “منتظر واکنش” یا “رد شده” است.

■  دلیل این محدودیت:

• حفظ انسجام و صحت اطلاعات: سازمان امور مالیاتی برای تضمین صحت و یکپارچگی اطلاعات در سامانه مودیان، این محدودیت را اعمال کرده است.
• جلوگیری از سوء استفاده: این امر از صدور صورتحساب‌های اصلاحی یا برگشت از فروش غیرواقعی یا تکراری برای یک فاکتور واحد جلوگیری می‌کند.

■  راه حل ارسال صورتحساب اصلاحی:

برای رفع این مشکل، ابتدا باید وضعیت صورتحساب قبلی را به “تایید شده” یا “عدم نیاز به واکنش” تغییر دهید.

پس از آن، می‌توانید مجدداً برای صدور صورتحساب اصلاحی یا برگشت از فروش برای همان فاکتور اقدام کنید.

■  به عنوان مثال:

□ فرض کنید برای فاکتور شماره ۱۲۳۴، یک صورتحساب برگشت از فروش صادر کرده‌اید.

اگر قصد صدور مجدد صورتحساب برگشت از فروش برای همان فاکتور را دارید، ابتدا باید وضعیت صورتحساب برگشت از فروش قبلی را به “تایید شده” یا “عدم نیاز به واکنش” تغییر دهید و سپس اقدام به صدور صورتحساب جدید کنید.

اگر فروشنده‌ای صورت‌حسابی الکترونیکی را به‌طور قانونی صادر و ارسال می‌کند، اما خریدار آن را رد می‌کند. در این شرایط، چه تبعات مالیاتی برای طرفین وجود دارد؟

در نظر داشته باشید تا زمانی که فروشنده صورت‌حساب را ابطال نکرده باشد، از نظر سازمان امور مالیاتی، فروشنده همچنان به عنوان “صادرکننده” تلقی می‌شود و فروشنده مشمول جریمه عدم ارسال صورت‌حساب الکترونیکی نخواهد شد.

ولی برای خریدار هیچ اعتباری برای استفاده از مالیات بر ارزش افزوده و فاکتور هزینه منظور نخواهد شد.

برای صورتحساب‌های اصلاحی، ابطالی و برگشت از فروش که فاکتور مرجع آن‌ها مربوط به سال ۱۴۰۲ است، ضروری است که تا تاریخ ۳۱/۰۱/۱۴۰۳ در سامانه مؤدیان مالیاتی تعیین تکلیف شوند.

تعیین تکلیف صورتحساب‌ها در سامانه مؤدیان، سبب می‌شود که اعتبار خرید مربوط به آن برای خریدار در اظهارنامه پیش‌فرض دوره چهارم (زمستان) سال ۱۴۰۲ لحاظ گردد. این امر از حقوق قانونی خریدار در زمینه مالیات بر ارزش افزوده صیانت می‌کند همچنین با تعیین تکلیف صورتحساب‌ها، آثار مالیاتی فروش برای فروشنده نیز در اظهارنامه پیش‌فرض دوره چهارم (زمستان) سال ۱۴۰۲ اعمال خواهد شد. این امر شفافیت و صحت معاملات را در زنجیره تأمین تضمین می‌کند.

در صورتی که مؤدی تا تاریخ مقرر نسبت به تعیین تکلیف صورتحساب‌ها در سامانه مؤدیان اقدام ننماید، اعتبار خرید مربوط به آن در اظهارنامه پیش‌فرض دوره چهارم (زمستان) سال ۱۴۰۲ لحاظ نخواهد شد. این امر می‌تواند به ضرر خریدار تمام شود. علاوه بر عدم لحاظ اعتبار خرید، آثار مالیاتی این صورتحساب‌ها نیز در دوره چهارم لحاظ نشده و به دوره اول (بهار) سال ۱۴۰۳ منتقل خواهد شد. این امر می‌تواند موجب پیچیدگی در فرآیندهای حسابداری و مالیاتی مؤدیان گردد.

در نظر داشته باشید مالیات بر ارزش افزوده در سال ۱۴۰۲ ، ۹ درصد و در سال ۱۴۰۳ ، معادل ۱۰ درصد می باشد.

در سامانه مودیان، مالیات بر ارزش افزوده (VAT) با توجه به خریدهای تایید شده و فروش‌های ثبت شده برای مودی به شرح زیر محاسبه می‌شود:

■  محاسبه مالیات پرداختی:

مودی برای تمام کالاها و خدماتی که خریداری می‌کند، باید مالیات بر ارزش افزوده بپردازد. این به عنوان “مالیات ورودی” شناخته می شود.

نرخ مالیات بر ارزش افزوده برای کالاها و خدمات مختلف متفاوت است و حتی معافیت مالیاتی نیز برای برخی کالاها وجود دارد.

مودی مبلغ مالیات ارزش افزوده پرداختی را در صورتحساب‌های خرید خود کنترل کند. صورتحساب های خرید توسط فروشندگان محصول ثبت می شود و خریدار می تواند آنها را تایید یا رد نماید.

■  محاسبه مالیات دریافتی:

مودی برای تمام کالاها و خدماتی که می‌فروشد، باید مالیات بر ارزش افزوده دریافت کند. این به عنوان “مالیات خروجی” شناخته می شود.

مودی باید نرخ مالیات بر ارزش افزوده قابل اعمال بر فروش انواع کالاهای خود را تعیین کند. این نرخ می تواند برای برخی کالاها متفاوت باشد و برخی دارای معافیت مالیاتی باشند. مودی باید مبلغ مالیات دریافتی را در صورتحساب‌های فروش خود ثبت کند.

■   تسویه حساب مالیات:

مودی باید تفاوت بین مالیات خروجی و مالیات ورودی خود را در دوزه های محاسباتی اعلامی به سازمان امور مالیاتی پرداخت کند. این کار به طور دوره ای، معمولاً هر ماه یا سه ماه یکبار انجام می شود.

اگر مالیات خروجی مودی بیشتر از مالیات ورودی او باشد، باید مابقی را به سازمان امور مالیاتی پرداخت کند.

اگر مالیات ورودی مودی بیشتر از مالیات خروجی او باشد، می‌تواند مابقی را از سازمان امور مالیاتی پس بگیرد.

نکته: دوره های محاسبه می تواند تمدید شود و پرداخت مالیات برارزش افزوده براساس این محاسبات باید در آن دوره انجام شود، در غیر این صورت در زمان رسیدگی دفاتر توسط ممیزان مالیات بر ارزش افزوده، برای تاخیر در پرداخت، جریمه مالیاتی محاسبه خواهد شد.

طبق آخرین اطلاعات موجود، سازمان امور مالیاتی هنوز هیچ اطلاعیه رسمی در مورد توسعه های آتی سامانه مودیان منتشر نکرده است.

با این حال، با توجه به برخی از منابع غیررسمی، می توان انتظار داشت که در آینده شاهد تغییرات و بهبودهایی در این سامانه باشیم. همچنین برخی از بخش های سامانه هنوز در دسترس کاربران قرار ندارند و به نظر می رسد در آینده فعال خواهند شد. برخی از این تغییرات احتمالی عبارتند از:

■  ارائه خدمات الکترونیکی جدید:

احتمال دارد در آینده خدمات الکترونیکی جدیدی از طریق سامانه مودیان به مودیان مالیاتی ارائه شود. این خدمات می توانند شامل مواردی مانند امکان ثبت نام الکترونیکی برای صدور اظهارنامه مالیاتی، امکان پرداخت الکترونیکی مالیات، امکان مشاهده و پیگیری وضعیت پرونده های مالیاتی و امکان مکاتبه الکترونیکی با سازمان امور مالیاتی باشند.

■  یکپارچه سازی با سایر سامانه ها:

احتمال دارد در آینده سامانه مودیان با سایر سامانه های دولتی مانند سامانه ثبت احوال، سامانه نظام بانکی و سامانه های مرتبط با تجارت الکترونیکی یکپارچه شود. این امر می تواند به تبادل اطلاعات بین این سامانه ها و تسهیل انجام امور مالیاتی برای مودیان کمک کند.

■  بهبود رابط کاربری:

احتمال دارد در آینده رابط کاربری سامانه مودیان به منظور استفاده آسان تر برای مودیان، به خصوص مودیان کم تجربه در امور مالیاتی، بهبود یابد.

علاوه بر این، سازمان امور مالیاتی  همواره در حال بررسی بازخورد مودیان است و از آن برای  بهبود سامانه مودیان استفاده می کند.  شما می توانید از طریق پورتال سازمان امور مالیاتی  نظرات و پیشنهادات خود را در مورد این سامانه ارائه دهید.

در سامانه مودیان مالیاتی امکان ثبت فاکتور خرید توسط خریدار پیاده سازی نشده است و فقط خریدار می تواند فاکتورهای فروش ثبت شده توسط فروشنده را تایید یا رد نماید. این موضوع دلایل مختلفی دارد و ممکن است در آینده راهکاری برای ثبت آن در سامانه مودیان پیاده سازی شود. برخی از دلایل این موضوع عبارتند از:

■  مسئولیت ثبت اطلاعات:

طبق قانون، ثبت اطلاعات مربوط به معاملات و صدور صورت‌حساب الکترونیکی بر عهده فروشنده است. این امر به منظور یکپارچگی و صحت اطلاعات در سامانه‌های مالیاتی و جلوگیری از فرار مالیاتی صورت می‌گیرد.

■  عدم دسترسی به اطلاعات کامل:

خریدار ممکن است به تمام اطلاعات مورد نیاز برای ثبت صحیح خرید، مانند کد ملی فروشنده، کد کالای فروخته شده و سایر جزئیات مربوط به معامله، دسترسی نداشته باشد.

■  تداخل در فرآیند صدور صورت‌حساب:

ثبت خرید توسط خریدار می‌تواند با فرآیند صدور صورت‌حساب توسط فروشنده تداخل ایجاد کند و منجر به ایجاد اطلاعات ناقص یا مغایر در سامانه مودیان شود.

◄  راهکارثبت فاکتور خرید در سامانه مودیان:

■  مراجعه به اداره امور مالیاتی:

خریدار می‌تواند با در دست داشتن مدارک مثبته دال بر وقوع معامله (مانند فاکتور خرید، قرارداد خرید، رسید پرداخت، بارنامه و …) به اداره امور مالیاتی مراجعه و نسبت به ثبت اطلاعات مربوط به خرید خود اقدام نماید.