فصول هزینه چیست و شامل چه مواردی است؟
🔹 فصول هزینه چیست؟
در نظام بودجه ریزی کشور، دولت برای اجرای برنامهها و اداره امور خود، بودجه را در قالب اعتبارات بین دستگاه های مختلف توزیع میکند.
برای شفافیت و نظم بیشتر، این اعتبارات به بخشهایی به نام فصل های هزینه تقسیم میشوند.
هر فصل هزینه نوع خاصی از خرج یا سرمایه گذاری را نشان میدهد؛ به زبان ساده، مشخص میکند بودجه دقیقاً در چه زمینه ای خرج میشود — مثل پرداخت حقوق کارکنان، خرید کالا و خدمات، یا ساخت ساختمانهای دولتی.
این تقسیمبندی باعث میشود که ردیابی و کنترل هزینهها آسانتر شود و دولت بتواند عملکرد مالی خود را در بخشهای مختلف بهطور دقیق بررسی کند.

🔹 تقسیم بندی کلی اعتبارات در بودجه
بهطور کلی، اعتبارات دولتی به دو بخش اصلی تقسیم میشوند:
اعتبارات هزینهای (جاری):
این بخش شامل هزینههایی است که برای ادارهی امور روزمرهی دستگاههای دولتی پرداخت میشود.
مانند: حقوق کارکنان، هزینهی خدمات و کالاها، کمکهای بلاعوض، یارانهها و رفاه اجتماعی.
هدف این اعتبارات، حفظ و ادامهی فعالیتهای جاری دستگاههاست، نه ایجاد دارایی جدید.
اعتبارات تملک داراییهای سرمایهای:
این بخش مربوط به هزینههایی است که برای ایجاد، توسعه یا خرید دارایی های ثابت و سرمایهای انجام میشود.
مانند: ساخت ساختمانهای دولتی، خرید زمین، تجهیزات و ماشینآلات، یا اجرای طرحهای عمرانی. هدف از این اعتبارات، سرمایه گذاری بلند مدت و توسعه زیرساخت های کشور است.
🔹 فصول هزینه به تفکیک دو نوع اعتبار
| شماره فصل | در اعتبارات هزینهای | در اعتبارات تملک داراییهای سرمایهای |
|---|---|---|
| فصل اول | جبران خدمات کارکنان | ساختمان و مستحدثات |
| فصل دوم | استفاده از کالا و خدمات | ماشینآلات |
| فصل سوم | هزینه اموال و دارایی | سایر داراییهای ثابت |
| فصل چهارم | یارانه | افزایش موجودی انبار |
| فصل پنجم | کمکهای بلاعوض | اقلام گرانبها |
| فصل ششم | رفاه اجتماعی | زمین |
| فصل هفتم | سایر هزینهها | حقالزحمه کارکنان طرح |




