سامانه مودیان مالیاتی چیست ؟
نویسنده: فاطمه باجلان
تاریخ انتشار: ۱۴۰۲/۱۱/۲۱
سامانه مودیان مالیاتی چیست ؟
📌 مقدمه
مالیات، منبع اصلی تامین منابع مالی دولتی برای سرمایه گذاری و رشد در کشورهای توسعه یافته است. با توجه به کاهش درآمدهای نفتی کشور، برای پوشش دهی به هزینه ها، توسعه و اجرای طرح های عمرانی، دولت ناگزیر به افزایش درآمدهای مالیاتی می باشد. در این راستا و در جهت افزایش سهم مالیات از سبد بودجه اداره کشور، سازمان امور مالیاتی، نرم افزارها و ابزارهای مدیریت دریافت مالیات را در حوزه دولت الکترونیک بهینه سازی نموده و ارتقا داده است. یکی از مهمترین این ابزارها، سامانه مودیان مالیاتی و صندوق های فروشگاهی می باشد که برای دریافت صورت حساب های الکترونیکی طراحی شده و عملکرد این سامانه در راستای محاسبه مکانیزه و تجمیعی مالیات بر درآمد و مالیات بر ارزش افزوده می باشد.
📗 تاریخچه
جامعه آماری حسابداری و فعالان حوزه مالی و حتی کارفرمایان و صاحبان کسب و کار در این مدت دغدغه بسیار زیادی در بحث قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان داشتند، سامانه مودیان در کشور ما تاریخچه ای طولانی دارد. اولین بار در سال ۱۳۸۲ به موجب قانون نظام صنفی، کلیه عرضه کنندگان کالا و خدمات ملزم به استفاده از پایانه فروشگاهی شدند و بعد از آن در سال ۱۳۸۹ در قانون برنامه پنجم مجددا فعالان اقتصادی ملزم به استفاده از پایانه فروشگاهی شدند و در اصلاحیه اخیر قانون مالیات های مستقیم در تبصره ۲ماده ۱۶۹ تاکید بر آن بود که صاحبان مشاغل موظف به استفاده از سامانه های صندوق فروشگاهی هستند. اما به دلیل نبودن زیرساخت لازم برای اجرا هیچ وقت بخش سامانه مالیاتی فروشگاهی اجرا نشد. در نهایت در سال ۱۳۹۸ مجلس شورای اسلامی قانونی را تصویب کرد تحت عنوان قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، که از اذر ماه همان سال قانون لازم الاجرا بود اما در ماده سه قانون پایانه های فروشگاهی عنوان شد که ۱۵ ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون، سازمان امور مالیاتی موظف است که این سامانه را در اختیار مودیان مالیاتی قرار دهد تا مودیان مالیاتی بتوانند از این سامانه استفاده کنند. نهایتا در سال۱۴۰۱ سامانه مودیان مالیاتی و پایانه های فروشگاهی در اختیار مودیان قرار گرفت. در وهله اول الزامی در استفاده از این سامانه وجود نداشت و پس از آن فراخوان هایی صادر شد. فراخوان های شش گانه ای که در آن از ابتدای آبان ماه سال ۱۴۰۱ شرکت های بورسی و فرابورسی شامل میشدند و همینطور سایر مودیان مالیاتی به موجب فراخوان های بعدی موظف به عضویت بودند. باز هم به دلیل نبود زیرساخت و فرهنگ سازی لازم در خصوص سامانه مودیان این قانون در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۲ به صورت فراگیر و حداکثری اجرا نشد و مودیان و سازمان امور مالیاتی با چالش هایی رو به رو شدند. پس از آن، قانون تسهیل تکلیف مودیان جهت اجرای قانون سامانه مودیان در ۸/۱۴۰۲ تصویب شد، قانون یکبار توسط شورای نگهبان رد و سپس اصلاحاتی انجام شد و مجددا توسط شورای نگهبان تایید و در ۱۶/۰۹/۱۴۰۲ قانون تسهیل تایید و به اجرا در آمد. قانون تسهیل، ده ماده در خصوص احکام جدید را به قانون سامانه مودیان افزوده است و در وهله دوم تغییراتی در قانون سامانه مودیان ایجاد کرده است، برای مثال در قانون قبل فراخوان عنوان نشده بود ولی در قانون جدید فراخوان ها، نوشته شده است و تغییراتی در آن به وجود اماده است تغییراتی که به موجب قانون تسهیل به وجود آمده است، در حال حاضر قانون سامانه مودیان مالیاتی دارای سی ماده قانون میباشد .
این قوانین را می توانید در سایت سازمان امور مالیاتی و در مسیر https://www.intamedia.ir/Law-of-store-terminals-and-taxpayer-system مطالعه نمایید.
📖 تعاریف و نیازها
سامانه مودیان مالیاتی، نرم افزار و سامانه آنلاینی است که توسط سازمان امور مالیاتی کشور، برای تسهیل در محاسبه، تعیین و پرداخت مالیات افراد حقوقی و حقیقی طراحی شده است. مطابق با قانون، اشخاص حقیقی و حقوقی طی برنامه زمانبندی مشمول این قانون می شوند.
این نرم افزار به کاربران امکان می‌دهد تا از طریق وب سایت سازمان امور مالیاتی به صورت آنلاین اطلاعات صورتحسابهای فروش صادر شده توسط نرم افزارهای فروش یا پایانه های فروشگاهی را در مدت زمان مشخصی ثبت و ارسال کنند. این سامانه ورود اطلاعات به صورت ثبت دستی و مستقیم از طرف افراد را پشتیبانی نمی کند و ارتباط با آن فقط از طریق نرم افزارهای واسط یا نرم افزارهای شرکتهای معتمد مالیاتی امکان پذیر است. این نرم افزارها براساس پروتکلهای تعریف شده توسط سازمان امور مالیاتی می توانند اطلاعات فاکتورهای فروش ثبت شده را به نرم افزار سامانه مودیان ارسال نمایند.
سامانه مودیان مالیاتی با مالیات بر ارزش افزوده (مالیات بر فروش) ارتباط مستقیم دارد. در عمل سامانه مودیان مالیاتی، جایگزین نرم افزار ثبت اطلاعات خرید و فروش سه ماهانه یا فصلی می شود و بعد از طی ضرب الاجل مشخص شده توسط سازمان امور مالیاتی برای شرکتها و افراد مختلف، امکان ارسال اطلاعات فروش فقط از طریق سامانه مودیان مالیاتی امکان پذیر خواهد بود.
سامانه دریافت گزارش خرید فروش فصلی مشکلات متعددی داشت که برخی از آنها عبارت بودند از :
* امکان ثبت فاکتور خرید به نام یک شرکت بدون دریافت تاییدیه از فروشنده (اگر فروشنده بعدا اعتراض داشت باید پیگیری های طولانی انجام می داد تا عدم اعتبار و درستی فاکتور را اثبات نماید) در صورتی که با به تصویب رسیدن قانون سامانه مودیان و اجرا شدن ان خریدار تا یک ماه پس از ثبت فاکتور مربوطه در سامانه امکان تایید و یا عدم تایید فاکتور را دارد و پس از پایان سی روز، سیستم به صورت خودکار فاکتور ثبت شده را تایید میکند.
*مغایرت های متعدد بین فاکتورهای فروش ثبت شده توسط فروشندگان و فاکتورهای خرید ثبت شده توسط خریداران
*تاخیر سه ماهه در ثبت فاکتورهای خرید و فروش و مغایرت های زمانی بین خریداران و فروشندگان (حتی بین دو دوره مالی)
* امکان ثبت فروش های بسیار زیاد، خارج از عرف و بدون محدودیت برای کلاه برداری (بدون محدودیت در ثبت فاکتور)
در این راستا سامانه مودیان مالیاتی طراحی و پیاده سازی شد تا دریافت مالیات عادلانه شده و برخی مشکلات گزارش داده شده برطرف شود.
🔹 اهداف قانون سامانه مودیان :
۱) ایجاد شفافیت اقتصادی در راستای برقراری عدالت مالیاتی
۲) ایجاد زیرساخت مناسب جهت جمع آوری و یکپارچگی اطلاعات مربوط به فعالیت مودیان
۳) مقابله با اقتصاد های زیر زمینی و فرار مالیاتی
۴) افزایش نظارت سازمان امور مالیاتی بر عملکرد مودیان
۵) افزایش وصول مالیات
■ سامانه مودیان مالیاتی دارای چهار ویژگی اصلی میباشد :
۱) تحت مدیریت سازمان مالیاتی کشور است.
۲) هر مودی کارپوشه اختصاصی (پنل کاربری) دارد.
۳) اتصال با وسیله ای که حافظه مالیاتی دارد. ( در حال حاضر حافظه ی مالیاتی نرم افزارهای حسابداری میباشند که از ان طریق صورت حساب الکترونیکی ارسال میشود. )
۴) مرجع ثبت، صدور و استعلام صورتحساب است.
سامانه مودیان مالیاتی به دلیل تسهیل در تعیین و دریافت مالیات بر ارزش افزوده از کسب و کارها و افراد حقوقی و حقیقی طراحی شده است. با استفاده از این سامانه، کاربران میتوانند به راحتی اطلاعات مالیاتی خود را در سامانه ثبت کنند و از خدمات آنلاین سازمان امور مالیاتی استفاده کنند. همچنین، این سامانه به کاربران امکان می‌دهد تا از طریق سایت سازمان امور مالیاتی به صورت آنلاین از وضعیت صورتحسابهای خود مطلع شوند و در فاکتورهای خرید صادر شده برای ایشان توسط فروشندگان دیگر را مورد تایید قرار دهند. در ادامه نحوه ورود و ثبت نام در سازمان امور مالیاتی و ارتباط آن با نرم افزار جامع حسابداری ( پیوست) را شرح میدهیم.
■ چرا باید از سامانه مودیان استفاده کنیم ؟
سامانه مودیان برای ثبت اظهارنامه های مختلف مالیاتی، صورت حساب ها و فاکتور ها مورد استفاده قرار می گیرد. و اگر شخصی در سامانه مودیان ثبت نام نکند و فعالیتی نداشته باشد در واقع به ضرر خود و مجموعه خود عمل کرده است به گونه ای که اگر در سامانه مودیان ثبت نام نکرده باشند حق استفاده از فاکتور های فروش با مالیات بر ارزش افزوده که در حساب مجموعه ایشان ثبت شده است را ندارند و سازمان امور مالیاتی ان دسته از فاکتور ها را به رسمیت نمیشناسد و نمیتواند از ارزش افزوده هایی که هنگام خرید واریز کرده است استفاده کند و در هنگام فروش موظف است مبلغ بالاتری بابت ارزش افزوده بپردازد .
برای مثال شما کالایی را به مبلغ ۱.۰۰۰.۰۰۰ خریداری کرده اید و ۹% ارزش افزوده آن ۹۰.۰۰۰ در هنگام خرید کالا پرداخت کرده اید و زمانی که میخواهید کالا را به فروش برسانید به مبلغ ۱.۵۰۰.۰۰۰ ، ۹% ارزش افزوده آن مبلغ ۱۳۵.۰۰۰ می باشد که قبلا ۹۰.۰۰۰ آن را پرداخت کرده اید .
🔹 راهنمای استفاده از سامانه مودیان
در مرورگر، آدرس Tp.tax.gov.ir و یا My.tax.gov.ir وارد کنید تا وارد درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی شوید و در ادامه مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید :
۱) انتخاب گزینه دریافت اطلاعات کاربری
۲) وارد کردن شناسه و یا کد ملی /نوع شخص /تاریخ تولد/شماره همراه
۳) دریافت رمز ورود از طریق گزینه ورود به درگاه ملی
۴) ایجاد پرونده مالیاتی جدید و ورود به درگاه ثبت نام نظام مالیاتی و تکمیل اطلاعات هویتی و کسب و کاری
۵) ایجاد کارپوشه و عضویت مودی در سامانه مودیان سازمان امور مالیاتی
بعد از وارد کردن اطلاعات مورد نیاز شما میتوانید به صورت روزانه با انجام دادن مراحل زیر کارتابل خود را بررسی نمایید :
▫️ ورود به درگاه سازمان امور مالیاتی
▫️ ورود به کارپوشه
▫️ انتخاب پرونده مالیاتی مد نظر
▫️ مشاهده صورت حساب های فروش ارسالی، صورت حساب های خرید، قرارداد های پیمانکاری، حق العمل کاری ومدیریت کاربر
🔹 صورتحساب الکترونیکی چیست؟
صورتحساب الکترونیکی دارای شماره منحصر به فرد مالیاتی می باشد که اطلاعات مندرج در آن، در حافظه مالیاتی فروشنده ذخیره میشود . مشخصات و اقلام اطلاعاتی مندرج در آن، متناسب با نوع کسب و کار توسط سازمان تعیین و اعلام میشود.
صورت حساب الکترونیکی دیگر به صورت قدیم نمیباشد که تمامی فعالیت ها یک نوع فاکتور داشته باشند. امروزه با وجود صورتحساب الکترونیکی مفهوم جدیدی به نام الگو به وجود آمده است. الگوی صورت حساب الکترونیکی به گونه ای میباشدکه الگوی صورت حساب ها نسب به نوع فعالیت مودی تعریف میشود .
■ صورت حساب الکترونیکی از نظر ماهیت به سه گروه تقسیم میشود:
۱) صورت حساب الکترونیکی نوع اول فاکتور رسمی، می باشد که در گذشته از ان استفاده میشد. کلیه اطلاعات فروشنده و خریدار و اطلاعات مربوط به کالا و خدمات مورد معامله داخل آن درج شده است.
صورت حساب الکترونیکی نوع اول دارای ۷ الگو می باشد :
▫️ فروش
▫️ فروش ارز
▫️ طلا و جواهر و پلاتین
▫️ قرارداد پیمانکاری
▫️ قبوض خدماتی
▫️ بلیت هواپیما
▫️ صادرات
۲) صورت حساب الکترونیکی نوع دوم در این صورتحساب اطلاعات فروشنده و اطلاعات کالا و خدمات مورد معامله در آن درج شده است و اطلاعات خریدار در آن وجود ندارد.
۳) صورت حساب الکترونیکی نوع سوم این صورت حساب، رسید دستگاه کارتخوان یا درگاه پرداخت الکترونیکی میباشد نه اطلاعات خریدار و نه فروشنده و نه کالا در آن درج نمیشود و مبلغ خرید و اطلاعات مربوط به شماره پایانه، سوییچ و تاریخ پرداخت در آن درج شده است.
صورتحساب نوع دوم و سوم معمولا زمانی کاربرد دارد که خریدار فعال اقتصادی نمیباشد.
صورت حساب الکترونیکی دارای ۲۲ کاراکتر و متشکل از چهار بخش میباشد، شناسه حافظه مالیاتی (شش کارکتر) تاریخ صورت حساب (پنج کارکتر)سریال صورت حساب (ده کارکتر) ارقام کنترلی ( یک کارکتر )که به هر صورت حساب اختصاص داده میشود.
■ نکته مهم دیگری که در ارسال صورت حساب باید به آن توجه ویژه ای کرد این است که فاصله زمانی تاریخ صدور صورتحساب با ارسال آن به سامانه مودیان نباید بیشتر از یک هفته باشد .
■ برای ثبت صورت حساب الکترونیکی چه کاری باید انجام دهیم ؟
۱) باید در نظام مالیاتی ثبت نام داشته باشیم.
۲) پایانه فروشگاهی خریداری کنیم .
۳) از مراکز شماره گذاری کالا، شناسه کالا و خدمات را دریافت کنید.همچنین میتوانید تا قبل از اینکه شناسه اقتصادی را دریافت کنید وارد سایت Stuffid.tax.gov.ir شوید و از شناسه عمومی استفاده کنید.
۴) گواهی امضا الکترونیک را از مراکز میانی دریافت کنید .
۵) وارد سایت Tp.tax.gov.ir شوید و وارد کارپوشه شوید و گواهی امضا الکترونیکی را بارگذاری کنید .
۶) پایانه فروشگاهی را مطابق استاندارد سازمان امور مالیاتی، راه اندازی کنید .
پس از ارسال صورتحساب میتوانید وارد کارپوشه خود شوید و صورت حساب هایی که ارسال کرده اید را در قسمت فروش ببینید، همچنین میتوانید صورتحساب هایی که بقیه برای شما ارسال کرده اند را در قسمت صورت حساب های خرید ببینید و ظرف مدت ۳۰ روز به آن ها واکنش دهید .
قانون تسهیل تکالیف مودیان جهت اجرای قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان ماده ۱: الزام مودیان به صدور صورتحساب الکترونیکی موضوع قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان مصوب ۲۱/۰۷/۱۳۹۸ با اصلاحات و الحاقات بعدی به ترتیب زیر انجام می شود :۱-کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس و فرابورس، شرکت های دولتی و سایر دستگاه های اجرایی مشمول ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ۰۸/۰۷/۱۳۸۶ و نیز سایر اشخاص حقوقی از تاریخ ۰۱/۰۷/۱۴۰۲،کلیه اشخاص باقی مانده از تاریخ ۰۱/۱۰/۱۴۰۲
مرجع اصلی سایت سامانه مودیان مالیاتی، وب سایت سازمان امور مالیاتی کشور به نشانی tax.gov.ir است. کاربران میتوانند با ورود به این سایت و ثبت نام در سامانه، از خدمات آنلاین سازمان امور مالیاتی استفاده کنند. همچنین، سازمان امور مالیاتی کشور از طریق این سایت، اطلاعات و آموزش مربوط به مالیات را برای کاربران فراهم میکند.
در کل، سامانه مودیان مالیاتی یک سامانه آنلاین است که توسط سازمان امور مالیاتی کشور برای تسهیل در تعیین و پرداخت مالیات افراد حقوقی و حقیقی طراحی شده است. با استفاده از این سامانه، کاربران میتوانند به راحتی اطلاعات مالیاتی خود را در سامانه ثبت کنند و از خدمات آنلاین سازمان امور مالیاتی استفاده کنند.
و همچنین سامانه مودیان نقش بسزایی در مدیریت فرار مالیاتی دارد. فرارهای مالیاتی یکی از مشکلات بسیار مهمی است که باعث کاهش درآمدهای مالیاتی شده و از سمتی دیگر میتواند باعث فشار بیشتر به سایر مودیان و افراد پرداخت کننده مالیات باشد. پس نقش سامانه مودیان مالیاتی به عنوان یک بستری که باعث جلوگیری از فرارهای مالیاتی و برقراری عدالت میشود، بسیار مهم است.
سامانه مودیان مالیاتی جهت ثبت ریز اطلاعات فروش(ردیفهای درآمدی) مودیان مالیاتی توسعه یافته است. این سامانه نهایتا جایگزین گزارشهای فصلی فروش خواهد شد و به سازمان امور مالیاتی امکان پیگیری تراکنشهای فروش، گردش کالاها، روابط بازرگانی بین مودیان و …را خواهد داد.
جمع آوری اطلاعات و محاسبه مالیات بر ارزش افزوده، تجمیع و کنارگذاری انواع سامانه های قبلی، تسهیل محاسبات مالیاتی سالانه، جلوگیری از فرار مالیاتی و … از اهداف طراحی این سامانه می باشد.
🔹 ارسال اطلاعات صورت حساب الکترونیکی به سامانه مودیان در روشهای زیر امکان پذیر است:
■ ارسال اطلاعات صورتحساب الکترونیکی به صورت مستقیم توسط مودی:
ارسال اطلاعات صورتحسابهای فروش به سامانه مودیان از طریق نرم افزارهای حسابداری مانند نرم افزار حسابداری پیوست به صورت مستقیم انجام می شود.
■ ارسال اطلاعات صورتحساب الکترونیکی توسط شرکت معتمد – با کلید مودی:
ارسال اطلاعات صورتحسابهای فروش از شرکت صادر کننده فاکتورها برای شرکتهای معتمد با استفاده از نرم افزار حسابداری و از طریق نرم افزار و با استفاده ازAPI به صورت الکترونیکی انجام و ارسال اطلاعات صورتحسابها توسط شرکتهای معتمد به سامانه مودیان مالیاتی انجام می گردد.
■ ارسال اطلاعات صورتحساب الکترونیکی توسط شرکت معتمد- با کلید شرکت معتمد:
ارسال اطلاعات صورتحسابهای فروش برای شرکتهای معتمد توسط مودی مالیاتی از طریق فایل اکسل و تکمیل و ارسال اطلاعات صورتحسابها توسط شرکتهای معتمد انجام می شود.
■ ارسال اطلاعات صورتحساب الکترونیکی توسط سامانه‌های دولتی:
ارسال اطلاعات شرکتهای دولتی توسط سامانه های اختصاصی انجام می شود، مقصد آن با مقصد سرورهای بخش خصوصی یکی می باشد ولی برقراری ارتباط از طریق شبکه داخلی و اینترانت ملی ارتباط می شود.
🔹 اهمیت سامانه مودیان مالیاتی
■ کاهش فرار مالیاتی:
با استفاده از سامانه مودیان، افراد به صورت دقیق تر و شفاف تری از وضعیت مالیاتی خود خبر می‌گیرند. این امر به جلوگیری از فرار مالیاتی کمک میکند، زیرا با افزایش شفافیت، سازمان امور مالیاتی میتواند بهترین راه‌کارها را برای کاهش فرار مالیاتی اتخاذ کند.
■ ثبت دقیق اطلاعات :
با استفاده از سامانه مودیان، افراد قادرند اطلاعات مالیاتی خود را به صورت دقیق‌تر ثبت نمایند. این اطلاعات شامل درآمد، مالیات و عوارض، هزینه‌ها، کسری‌ها، اعتبارات و سایر اطلاعات مرتبط با مالیات است. با ثبت دقیق این اطلاعات، احتمال وقوع تخلفات مالیاتی کاهش می‌یابد.
■ پرداخت آسان مالیات :
با استفاده از سامانه مودیان، افراد میتوانند به راحتی مالیات خود را پرداخت کنند. این امر به معنای کاهش زمان و هزینه‌های مربوط به پرداخت مالیات است و برای سازمان امور مالیاتی هم به معنای جمع آوری بهتر و به موقع مالیات است.
■ افزایش شفافیت :
استفاده از سامانه مودیان، به افزایش شفافیت در حوزه مالیات کمک میکند. این شفافیت، در افزایش اعتماد عمومی به سازمان امور مالیاتی و همچنین در افزایش اعتماد مالیاتی افراد نیز تاثیر مثبتی خواهد داشت.
اشخاص مشمول ثبت نام در سامانه مودیان شامل ۲ دسته می‌شوند: مشاغل و شرکتها. مشاغل به همه اشخاصی گفته میشود که صاحب کسب‌وکار هستند و با نام خودشان فعالیت می‌کنند؛ به عبارت دیگر شرکت یا مؤسسه‌ای ثبت نکرده‌اند. دسته دوم یا همان شرکتهای مشمول اجرای قانون سامانه مودیان شامل کلیه اشخاص حقوقی میشود که شرکت یا مؤسسه‌ای را ثبت و کد اقتصادی یا شناسه ملی دریافت کرده‌اند. بنابراین همه اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول قانون سامانه مؤدیان می‌شوند.
طبق قانون آبان ۱۳۹۸ کلیه مودیان می بایست در این سامانه ثبت نام کرده و مشمولین مالیاتی می بایست در موعد قانونی صورت حساب های مالیاتی خود را ارسال کنند. به هر کدام از مودیان یک کارتابل مجازی اختصاص داده میشود. این پورتال مجزا مانند راه ارتباطی مودی با سازمان امور مالیاتی میباشد.
🟢 دو گروه از افراد باید در سامانه مودیان ثبت نام کنند:
▫️ تمامی افراد حقیقی که صاحب شغل و کسب و کار صنفی یا غیر صنفی هستند.
▫️ افراد حقوقی از جمله شرکت های تجاری و غیر تجاری
بر اساس قانون مذکور، بند ج ماده ۱ قانون پایانه های فروشگاهی و مودیان، تمام افراد صاحب کسب و کار (صنفی یا غیر صنفی) و اشخاص حقوقی موضوع بند ۴ و ۵ باب سوم قانون مالیات های مستقیم مصوب ۱۲/۰۳/۱۳۶۶، مشمول این قانون شده اند. بر اساس این قانون تمامی افراد مشمول باید در سامانه ثبت نام کرده و فرایندهای مورد نیاز را انجام دهند. در غیر اینصورت شامل جریمه در نظر گرفته شده خواهند شد و مالیات بر ارزش افزوده های پرداخت شده آنها در زمان خرید، برای کسر از مالیات بر ارزش افزوده فروش، معتبر و قابل استفاده نخواهد بود.
به صورت کلی، سامانه مودیان یک سیستم آنلاین برای ارسال صورت حساب الکترونیکی و اتصال به درگاه پایانه های فروشگاهی است که توسط مودیان مالیاتی از آن استفاده میشود. از مهم ترین ویژگی های سامانه مودیان مالیاتی کاهش شکاف طبقاتی، کاهش و کنترل تورم، افزایش سهم مالیاتی، کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی میباشد.
پیش‌نیاز ارسال صورتحسابهای الکترونیکی به سامانه مؤدیان مالیاتی، این است که شخص خریدار (مؤدی) اقدامات زیر را انجام داده باشد:
- درخواست صدور گواهی الکترونیکی
- دریافت امضای دیجیتال (مُهر سازمانی) شامل فایل‌های کلید عمومی و خصوصی (Public & Private Key)
- ثبت نام و فعال‌سازی کارپوشه مؤدیان مالیاتی از طریق https://my.tax.gov.ir
- تعیین نحوه ارسال صورتحساب به صورت مستقیم و توسط مؤدی
- بارگذاری کلید عمومی امضای دیجیتال
- تکمیل اطلاعات حافظه مالیاتی و دریافت شناسه یکتا
اطلاعات بیشتر را در این حوزه می توانید از مسیر https://www.intamedia.ir/Law-of-store-terminals-and-taxpayer-system دریافت نمایید.
■ دریافت شناسه کالا و خدمات
شناسه کالا و خدمات، یک کد ۱۳ رقمی است که به کالا و خدمت اختصاص داده می شود و درج آن به ازای هر ردیف در صورت حساب الکترونیکی صادره توسط مودیان، به نام شناسه کالا یا خدمات مرتبط، الزامی است .
کلیه تولید کنندگان، وارد کنندگان و ارائه دهندگان خدمت مکلف به دریافت شناسه مذکور از وزارت صنعت، معدن و تجارت می باشد.
سازمان امور مالیاتی یک فایل جامع اکسل از کالاها و خدمات ثبت شده را در سایت قرارداده است که در آن فایل میتوانید شناسه کالا و خدمات خود را به صورت عمومی دریافت کنید که برای تسهیل در کار شما، فایل نام برده شده، در پایان مقاله بارگذاری شده است.
برخی از شرکت ها نیاز دارند برای ثبت صورت حساب الکترونیکی خود، شناسه کالا و خدمات اختصاصی خودشان را داشته باشند. این شرکتها می توانند برای دریافت شناسه اختصاصی برای کالا مورد نظر به آدرس www.ntsw.ir مراجعه کنند و شناسه کالا خودشان را استخراج کنند. همچنین در رابطه با شناسه اختصاصی خدمات با مراجعه به سایت مرکز ملی شماره گذاری کالا و خدمات میتوانند شناسه اختصاصی خدمات را نیز تهیه کنند .
● تا انتهای سال ۱۴۰۲ بیش از سی و چهار هزار کالا و خدمات در وزارت صنعت و معدن ثبت و تعریف شده است .
● شناسه اختصاصی هر کالا در دو نوع کالای داخلی و خارجی وجود دارد و باید در انتخاب آن دقت شود .
● کالاها می توانند نرخ مالیات بر ارزش افزوده متفاوتی داشته باشند و باید به نرخ مالیات بر ارزش افزوده هر کالا و خدمات نیز دقت شود .
■ دریافت شناسه کالا اختصاصی
برای دریافت شناسه کالا اختصاصی، سایت سامانه جامع تجارت www.ntsw.ir اختصاص داده شده است که این سایت برای مدیریت تجارت داخلی و خارجی استفاده می شود و به نوعی برای برقراری ارتباط بین تجار با سازمان مربوطه، از این سامانه استفاده می شود.
نکته : پس از تعریف و ثبت کالای جدید، شناسه کالا باید در فایل اکسل کالایی که در Stuffid.tax.gov.ir وجود دارد ثبت شود، در مدت زمانی که شناسه اختصاصی برای شما صادر شود میتوانید از شناسه های عمومی استفاده کنید.
■ هفت مورد کالا یا خدمات که نیاز به ثبت در سامانه مودیان نمی باشد :
۱) درآمد اجاره اموال غیر منقول
۲) خرید و فروش سهام و اوراق بهادار
۳) سود و زیان حاصل از تسعیر ارز
۴) سود سپرده بانکی
۵) سود سهام و اواق بهادار
۶) حق عضویت
۷) کمک های بلاعوض
■ تخلفات و جریمه های سامانه مودیان :
مورد اول ) عدم صدور صورتحساب الکترونیکی، معادل ۱۰ درصد مجموع مبلغ فروش انجام شده بدون صدور صورتحساب الکترونیکی یا دو میلیون تومان به ازای هر صورتحساب، هر یک که بیشتر باشد لحاظ می شود.
مورد دوم) عدم عضویت در سامانه مودیان، عدم استفاده از پایانه های فروشگاهی، عدم استفاده از حافظه مالیاتی، استفاده از سامانه مودیان متعلق به سایر مودیان یا واگذاری حافظه مالیاتی خود به دیگران، معادل ۱۰ درصد مجموع مبلغ فروش انجام شده از آن طریق یا مبلغ دو میلیون تومان، هر یک که بیشتر باشد و محرومیت از اعمال معافیت های مالیاتی، نرخ صفر و مشوق های موضوع قانون مالیات های مستقیم در همان سال مالی .
مورد سوم) عدم اعلام شماره حساب یا حساب های بانکی واحد اقتصادی که گردش مالی واحد از طریق آن یا آنها انجام می شود به سازمان، معادل ۱۰ درصد مجموع مبلغ فروش انجام شده از طریق آن حساب یا دو میلیون تومان، هر یک که بیشتر باشد و محرومیت از اعمال معافیت های مالیاتی، نرخ صفر و مشوق های موضوع قانون مالیات های مستقیم در همان سال مالی.
مورد چهارم) عدم تحویل صورتحساب چاپی به خریدار، حذف یا مخدوش کردن صورتحساب ، معادل دو درصد مبلغ صورتحساب های مذکور یا معادل دو میلیون تومان هر یک که بیشتر باشد .
مورد پنجم) عدم رعایت احکام مذکور در موارد (۱۲)،(۱۳)و(۱۴) این قانون، معادل یک درصد مبلغ فروش گزارش نشده یا معادل یک میلیون تومان هر یک که بیشتر باشد.
■ پاداش جهت تشویق صاحبان مشاغلی که برای خرید و فروش از پایانه های فروشگاهی استفاده می نمایند
معادل بیست درصد ۲۰% مالیات برارزش افزوده ای که مودی در هر دوره به سازمان پرداخت می کند یا یک درصد فروش وی (هر کدام که کمتر باششد) حداکثر تا شصت میلیون ریال در هر دوره مالیاتی به عنوان پاداش همکاری مودی، از مالیات بر ارزش افزوده دوره بعدی وی (در صورتی که بیش از مالیات آن دوره باشد، دوره های بعد از آن) کسر کند.
تبصره: پاداش مودیان موضوع این ماده که طبق قانون، مشمول مالیات بر ارزش افزوده نیستند، از مالیات عملکرد آنها در همان سال کسر می شود. پاداشی که به این مودیان تعلق میگیرد، از پنجاه درصد مالیات عملکرد ابرازی آنان بیشتر نخواهد بود .
پرسش و پاسخ
■ حد مجاز فروش برای واحد های جدید التاسیس یا واحد های فاقدسابقه مالیاتی چگونه است ؟
حد مجاز فروش حداکثر پنج برابر معافیت سالیانه به این معناست که میزان فروش سالانه یک مودی مالیاتی، حداکثر ۵ برابر معافیت مالیاتی سالانه آن مودی میتواند باشد. در واقع، این حد مجاز به عنوان یک آستانه برای تعیین تکلیف مودیان مالیاتی در نظر گرفته میشود. معافیت مالیاتی سالانه برای هر مودی مالیاتی، بر اساس نوع فعالیت آن مودی تعیین میشود. برای مثال، معافیت مالیاتی سالانه برای یک شخص حقیقی که فعالیت تجاری دارد، ۵۰۰ میلیون تومان است. بنابراین، حد مجاز فروش سالانه برای این شخص حقیقی، ۲۵۰۰ میلیون تومان خواهد بود.اگر میزان فروش یک مودی مالیاتی از حد مجاز تعیین شده تجاوز کند، آن مودی مشمول مالیات بر ارزش افزوده خواهد شد. در این صورت، مودی باید نسبت به ثبت نام در سامانه مودیان مالیاتی و صدور صورتحساب الکترونیکی اقدام نماید. برای افزایش حد مجاز فروش، مودیان مالیاتی میتوانند از طریق ادارات کل سازمان امور مالیاتی کشور اقدام نمایند. در این صورت، مودیان باید مدارک و مستندات لازم را برای اثبات افزایش حجم فعالیت خود ارائه نمایند.
در صورتی که یک مودی مالیاتی از حد مجاز فروش تجاوز کند، اما نسبت به ثبت نام در سامانه مودیان مالیاتی و صدور صورتحساب الکترونیکی اقدام نکند، با جریمه‌های مالیاتی مواجه خواهد شد. این جریمه‌ها میتواند شامل جریمه عدم ثبت نام، جریمه عدم صدور صورتحساب الکترونیکی و جریمه عدم پرداخت مالیات بر ارزش افزوده باشد.
● چند روش برای افزایش حد مجاز فروش توسط مودی وجود دارد ؟
مودی از دو طریق میتواند حد مجاز فروش خود را افزایش دهد :
- افزایش حد مجاز فروش از طریق پرداخت یا ترتیب پرداخت بدهی مالیات بر ارزش افزوده دوره مشابه سال قبل
- افزایش حد مجاز فروش از طریق پرداخت مالیات و عوارض متعلقه یا ارائه تضمین
در صورت درخواست افزایش حد مجاز فروش از هر یک از روش های مذکور توسط مودی، ادارات امور مالیات مکلف به تکمیل فرم پیوسته و ارسال آن به ادارات کل امور مالیاتی ذیربط جهت اعلام به معاونت فناوری های مالیاتی می باشند .
شایان ذکر است پس از بر قراری تمهیدات سیستمی پیش بینی شده، در این دستور العمل به صورت غیر دستی و بر خط انجام خواهد شد .
