اصول حسابداری چیست؟
نویسنده : علی شیبانی
تاریخ انتشار: ۱ مهر ۱۴۰۲
اصول حسابداری چیست؟
آنچه در این مقاله میخوانید… |
▫ اهمیت اصول حسابداری ▫ تعریف اصول حسابداری ▫ تاریخچه اصول حسابداری ▫ تدوین و نظارت ▫ اصول حسابداری |
مقدمه
اصول حسابداری، قواعدی هستند که حسابداران برای ثبت و گزارش اطلاعات مالی از آنها استفاده میکنند. این اصول به اطمینان از اینکه صورتهای مالی دقیق و قابل اعتماد هستند، کمک میکنند.
در این مقاله، به بررسی هشت اصل مهم حسابداری خواهیم پرداخت. این اصول عبارتند از:
اصل تطابق
اصل تحقق درآمد
اصل بهای تمام شده
اصل هزینه
اصل عینیت
اصل تفکیک شخصیت
اصل استمرار یا تداوم فعالیت
اصل افشای کامل
هر یک از این اصول، نقش مهمی در ارائه تصویر واقعی از وضعیت مالی یک شرکت ایفا میکنند.
اهمیت اصول حسابداری
اصول حسابداری برای کاربران اطلاعات مالی، مانند سرمایهگذاران، اعتباردهندگان و دولت، بسیار مهم هستند. این کاربران برای تصمیمگیریهای مالی خود، به اطلاعات مالی دقیق و قابل اعتماد نیاز دارند.
اصول حسابداری به اطمینان از اینکه این اطلاعات دقیق و قابل اعتماد هستند، کمک میکنند. به عنوان مثال، اصل تطابق اطمینان میدهد که هزینهها با درآمدهای مرتبط با آنها مطابقت دارند. این امر به کاربران اطلاعاتی در مورد سود و زیان واقعی شرکت ارائه میدهد.
در ادامه، هر یک از هشت اصل مهم حسابداری را به صورت جداگانه بررسی خواهیم کرد.
تعریف اصول حسابداری
اصول حسابداری ( Accounting Principles ) مجموعهای از قوانین و مقرراتی است که حسابداران باید در هنگام ثبت و گزارش معاملات مالی از آنها پیروی کنند. این اصول برای اطمینان از اینکه اطلاعات مالی دقیق، قابل اعتماد و قابل مقایسه است، طراحی شده اند.
در اینجا برخی از مزایای پیروی از اصول حسابداری آورده شده است:
اطمینان از دقت و قابلیت اعتماد اطلاعات مالی
قابلیت مقایسه اطلاعات مالی شرکتهای مختلف
افزایش شفافیت اطلاعات مالی
حمایت از تصمیمگیریهای مالی آگاهانه
اصول حسابداری توسط سازمانهای حرفهای حسابداری، مانند هیئت استانداردهای حسابداری مالی (FASB) و هیئت بینالمللی استانداردهای حسابداری (IASB)، تدوین میشوند. این سازمانها به طور منظم اصول حسابداری را به روز میکنند تا با شرایط اقتصادی و تجاری در حال تغییر سازگار باشند.
حسابداران باید در هنگام ثبت و گزارش معاملات مالی، اصول حسابداری را به دقت رعایت کنند. این امر به اطمینان از اینکه اطلاعات مالی دقیق، قابل اعتماد و قابل مقایسه است، کمک میکند.
تاریخچه اصول حسابداری
تاریخچه اصول حسابداری به قرنها پیش بازمیگردد. اولین اصول حسابداری در تمدنهای باستانی، مانند مصر باستان و بابل، توسعه یافتند. این اصول اولیه برای ردیابی داراییها و معاملات تجاری استفاده میشدند.
در قرون وسطی، تجارت و صنعت در اروپا رونق گرفت. این امر منجر به توسعه اصول حسابداری پیچیدهتری شد. این اصول جدید برای ارائه اطلاعات دقیقتر و مفیدتر برای کاربران اطلاعات مالی طراحی شده بودند.
در قرن ۱۵، لوکا پاچیولی، یک ریاضیدان ایتالیایی، کتابی به نام “کتاب حسابداری” را منتشر کرد. این کتاب شامل اولین مجموعه جامع اصول حسابداری بود. کتاب پاچیولی تأثیر مهمی بر توسعه حسابداری داشت و به عنوان “کتاب مقدس حسابداری” شناخته میشود.
در قرنهای ۱۹ و ۲۰، اصول حسابداری به تدریج توسعه یافتند. این امر به دلیل عوامل مختلفی، مانند پیچیدهتر شدن اقتصاد و نیاز به اطلاعات مالی دقیقتر، بود.
تدوین و نظارت
تدوین و نظارت بر اصول حسابداری بر عهده نهادهای مختلف در هر کشور است. در ایران، طبق قانون تشکیل سازمان حسابرسی این وظیفه بر عهده سازمان حسابرسی است. سازمان حسابرسی یک نهاد دولتی است که مسئول نظارت بر حسابداری و گزارشگری مالی در ایران است. این سازمان استانداردهای حسابداری را از طریقکمیته تدوین استانداردهای حسابداری تدوین می کند که شرکت ها باید از آنها پیروی کنند.
در سایر کشورها، این وظیفه ممکن است بر عهده نهادهای دولتی، بخش خصوصی یا ترکیبی از این دو باشد. به عنوان مثال، در ایالات متحده، این وظیفه بر عهده سازمان حسابرسی استانداردهای حسابداری (FASB) است که یک نهاد خصوصی است. این سازمان استانداردهای حسابداری را تدوین می کند که شرکت های آمریکایی باید از آنها پیروی کنند. کمیسیون اوراق بهادار و بورس (SEC) نیز یک نهاد دولتی است که مسئول نظارت بر حسابداری و گزارشگری مالی شرکت های آمریکایی است. این نهاد استانداردهای حسابداری را تدوین نمی کند، اما از FASB می خواهد تا استانداردهایی را تدوین کند که با نیازهای سرمایه گذاران و سایر کاربران اطلاعات مالی سازگار باشد.
تدوین و نظارت بر اصول حسابداری یک فرآیند پیچیده و چند وجهی است. این فرآیند مستلزم همکاری بین نهادهای مختلف، مانند سازمان های حسابداری، بخش دولتی و بخش خصوصی است.
اصول حسابداری
طبق اصول حسابداری شامل هشت اصل بنیادی ( اساسی ) می باشد.
🔹 اصل تطابق ( Matching Principle )
تعریف
اصل تطابق بیان میکند که هزینهها باید در همان دورهای که درآمدهای مرتبط با آنها حاصل میشود، شناسایی شوند. این اصل به اطمینان از اینکه صورتهای مالی یک شرکت تصویر واقعی از سود و زیان آن را ارائه میدهند، کمک میکند.
تاریخچه
اصل تطابق یکی از قدیمیترین اصول حسابداری است. این اصل برای اولین بار در قرن ۱۵ توسط لوکا پاچیولی، حسابدار ایتالیایی، در کتاب خود به نام “کتاب حسابداری” بیان شد. پاچیولی استدلال کرد که هزینهها باید با درآمدهای مرتبط با آنها مطابقت داده شوند تا تصویر واقعی از سود و زیان شرکت ارائه شود.
اهمیت
اصل تطابق یکی از مهمترین اصول حسابداری است. این اصل به اطمینان از اینکه صورتهای مالی یک شرکت تصویر واقعی از سود و زیان آن را ارائه میدهند، کمک میکند. اطلاعات مالی دقیق و قابل اعتماد، برای کاربران اطلاعات مالی، مانند سرمایهگذاران، اعتباردهندگان و دولت، ضروری است.
نقض
اگر هزینهها در دورهای غیر از دورهای که درآمدهای مرتبط با آنها حاصل میشود، شناسایی شوند، این امر میتواند منجر به نادرست بودن صورتهای مالی شرکت شود. برخی از موارد نقض اصل تطابق عبارتاند از:
- شناسایی هزینهها در دورهای که درآمدهای مرتبط با آنها هنوز حاصل نشده است.
- شناسایی هزینهها در دورهای که درآمدهای مرتبط با آنها دیگر وجود ندارد.
کاربرد
اصل تطابق در موارد زیر اعمال میشود:
- شناسایی هزینههای تولید و فروش
- شناسایی هزینههای اداری و عمومی
- شناسایی هزینههای مالی
مثالها
در اینجا چند مثال برای اصل تطابق آورده شده است:
- یک شرکت تولیدی، هزینههای مواد اولیه، نیروی کار و سایر هزینههای تولید را در همان دورهای شناسایی میکند که درآمد حاصل از فروش محصولات شناسایی میشود.
- یک شرکت خدماتی، هزینههای نیروی کار و سایر هزینههای خدمات را در همان دورهای شناسایی میکند که درآمد حاصل از ارائه خدمات شناسایی میشود.
- یک شرکت مالی، هزینههای بهره را در همان دورهای شناسایی میکند که درآمد حاصل از ارائه خدمات مالی شناسایی میشود.
نتیجهگیری
اصل تطابق یکی از اصول مهم حسابداری است. حسابداران باید در هنگام شناسایی هزینهها در صورتهای مالی، از این اصل پیروی کنند تا اطمینان حاصل شود که صورتهای مالی تصویر واقعی از سود و زیان شرکت را ارائه میدهند.
🔹 اصل تحقق درآمد ( Revenue Principle )
تعریف
اصل تحقق درآمد به این معنی است که درآمد باید زمانی شناسایی شود که شرکت، یک تعهد را به مشتریان خود محقق کرده باشد. این به این دلیل است که درآمد، منعکسکننده جریان ورودی منابع اقتصادی است.
تاریخچه
اصل تحقق درآمد نیز یکی از اصول قدیمی حسابداری است. این اصل برای اولین بار در قرن ۱۸ توسط آدام اسمیت، اقتصاددان اسکاتلندی، بیان شد. اسمیت استدلال کرد که درآمد باید زمانی شناسایی شود که به طور قابل اعتماد قابل انتظار باشد و درآمد واقعی حاصل شود.
اهمیت
اصل تحقق درآمد یکی از مهمترین اصول حسابداری است. این اصل به اطمینان از اینکه صورتهای مالی یک شرکت تصویر واقعی از سود و زیان آن را ارائه میدهند، کمک میکند. اطلاعات مالی دقیق و قابل اعتماد، برای کاربران اطلاعات مالی، مانند سرمایهگذاران، اعتباردهندگان و دولت، ضروری است.
نقض
اگر درآمد در زمان نامناسب شناسایی شود، این امر میتواند منجر به نادرست بودن صورتهای مالی شرکت شود. برخی از موارد نقض اصل تحقق درآمد عبارتاند از:
- شناسایی درآمد قبل از اینکه شرکت کنترل بر کالا یا خدمات را به دست آورد.
- شناسایی درآمد زمانی که احتمال اینکه مشتری از آن صرف نظر کند، زیاد باشد.
کاربرد
اصل تحقق درآمد در موارد زیر اعمال میشود:
- فروش کالاها یا خدمات
- انجام خدمات
- دریافت یا مطالبه پیشپرداختها
مثالها
در اینجا چند مثال برای اصل تحقق درآمد آورده شده است:
- یک شرکت فروشنده مبلمان، درآمد حاصل از فروش مبلمان را در دورهای شناسایی میکند که مبلمان را به مشتری تحویل میدهد. این امر به این دلیل است که شرکت در این زمان کنترل بر مبلمان را به دست آورده است و احتمال اینکه مشتری مبلمان را برگرداند یا به طور دیگری از آن صرف نظر کند، کم است.
- یک شرکت تولیدی، درآمد حاصل از فروش محصولات را در دورهای شناسایی میکند که محصولات را به مشتری تحویل میدهد. این امر نیز به این دلیل است که شرکت در این زمان کنترل بر محصولات را به دست آورده است و احتمال اینکه مشتری محصولات را برگرداند یا به طور دیگری از آنها صرف نظر کند، کم است.
- یک شرکت خدماتی، درآمد حاصل از ارائه خدمات را در دورهای شناسایی میکند که خدمات را به مشتری ارائه میدهد. این امر نیز به این دلیل است که شرکت در این زمان کنترل بر خدمات را به دست آورده است و احتمال اینکه مشتری خدمات را برگرداند یا به طور دیگری از آنها صرف نظر کند، کم است.
نتیجهگیری
اصل تحقق درآمد، یکی از اصول مهم حسابداری است. حسابداران باید در هنگام شناسایی درآمد در صورتهای مالی، از این اصل پیروی کنند تا اطمینان حاصل شود که صورتهای مالی تصویر واقعی از سود و زیان شرکت را ارائه میدهند.
🔹 اصل بهای تمام شده (Cost Principle )
تعریف
اصل بهای تمام شده به این معنی است که قیمت تمام شده، بهترین معیار برای اندازهگیری ارزش یک دارایی در زمان خرید آن است. قیمت تمام شده، شامل تمام هزینههای مربوط به خرید یک دارایی، مانند قیمت خرید، هزینه حملونقل، هزینه بیمه و سایر هزینههای مرتبط میشود.
تاریخچه
اصل بهای تمام شده برای اولین بار در قرن ۱۹ توسط حسابداران انگلیسی مطرح شد. این اصل بیان میکند که داراییها باید به قیمت خرید یا هزینههای تحمیل شده برای به دست آوردن آنها ثبت شوند.
اهمیت
اصل بهای تمام شده یکی از مهمترین اصول حسابداری است. این اصل به اطمینان از اینکه صورتهای مالی یک شرکت تصویر واقعی از ارزش داراییهای آن را ارائه میدهند، کمک میکند. اطلاعات مالی دقیق و قابل اعتماد، برای کاربران اطلاعات مالی، مانند سرمایهگذاران، اعتباردهندگان و دولت، ضروری است.
نقض
اگر داراییها به قیمت غیر از قیمت تمام شده ثبت شوند، این امر میتواند منجر به نادرست بودن صورتهای مالی شرکت شود. برخی از موارد نقض اصل بهای تمام شده عبارتاند از:
- ثبت دارایی به قیمت کمتر از قیمت تمام شده، به عنوان مثال، در صورت اهدای دارایی به شرکت
- ثبت دارایی به قیمت بیشتر از قیمت تمام شده، به عنوان مثال، در صورت افزایش ارزش دارایی به دلیل تورم
کاربرد
اصل بهای تمام شده در موارد زیر اعمال میشود:
- ثبت خرید داراییهای ثابت
- ثبت خرید موجودی کالا
- ثبت خرید داراییهای نامشهود
مثالها
در اینجا چند مثال برای توضیح کاربرد اصل بهای تمام شده آورده شده است:
- فرض کنید یک شرکت، یک دستگاه تولید را به قیمت ۱۰۰ میلیون تومان خریداری میکند. همچنین، هزینههای حمل و نقل و نصب دستگاه، ۱۰ میلیون تومان میشود. در این صورت، قیمت تمام شده دستگاه، ۱۱۰ میلیون تومان خواهد بود.
- طبق اصل بهای تمام شده، شرکت باید این دستگاه را با قیمت ۱۱۰ میلیون تومان در ترازنامه خود ثبت کند. این کار به اطمینان از اینکه صورتهای مالی شرکت تصویر واقعی از ارزش داراییهای آن را ارائه میدهند، کمک میکند.
- یک شرکت، موجودی کالایی را به قیمت ۵۰ میلیون تومان خریداری میکند. در این صورت، قیمت تمام شده موجودی کالا، ۵۰ میلیون تومان خواهد بود.
- یک شرکت، حق ثبت اختراعی را به قیمت ۱۰۰ میلیون تومان خریداری میکند. در این صورت، قیمت تمام شده حق ثبت اختراع، ۱۰۰ میلیون تومان خواهد بود.
نتیجهگیری
اصل بهای تمام شده، یکی از اصول مهم حسابداری است. حسابداران باید در هنگام ثبت داراییها در صورتهای مالی، از این اصل پیروی کنند تا اطمینان حاصل شود که صورتهای مالی تصویر واقعی از ارزش داراییهای شرکت را ارائه میدهند.
🔹 اصل هزینه ( Expense Principle )
تعریف
اصل هزینه به این معنی است که هزینهها باید با درآمدهای مربوط به آنها مرتبط باشند. این به این دلیل است که هزینهها برای کسب درآمد انجام میشوند.
تاریخچه
اصل هزینه برای اولین بار در قرن ۲۰ توسط حسابداران آمریکایی مطرح شد. این اصل بیان میکند که هزینهها باید به دورهای که به آنها مربوط میشوند، تخصیص داده شوند.
اهمیت
اصل هزینه یکی از مهمترین اصول حسابداری است. این اصل به اطمینان از اینکه سود و زیان یک شرکت به درستی محاسبه شود، کمک میکند. اطلاعات مالی دقیق و قابل اعتماد، برای کاربران اطلاعات مالی، مانند سرمایهگذاران، اعتباردهندگان و دولت، ضروری است.
نقض
اگر هزینهها در دورهای که به آنها مربوط نمیشوند، شناسایی شوند، این امر میتواند منجر به نادرست بودن سود و زیان یک شرکت شود. برخی از موارد نقض اصل هزینه عبارتاند از:
- شناسایی هزینه قبل از اینکه به طور قابل توجهی قابل تحقق باشد.
- شناسایی هزینه قبل از اینکه به طور قابل توجهی قابل اندازهگیری باشد.
- شناسایی هزینههای مربوط به دورههای آینده در دورههای جاری.
کاربرد
اصل هزینه در موارد زیر اعمال میشود:
- ثبت خرید و فروش داراییها
- ثبت هزینهها
- ثبت درآمدها
- ثبت استهلاک داراییهای ثابت
مثالها
- در اینجا چند مثال برای توضیح کاربرد اصل هزینه آورده شده است:
- فرض کنید یک شرکت، یک دستگاه تولید را به قیمت ۱۰۰ میلیون تومان خریداری میکند. این دستگاه دارای عمر مفید ۱۰ سال است.طبق اصل هزینه، شرکت باید هزینه استهلاک این دستگاه را به صورت خطی در طول عمر مفید آن شناسایی کند. در این صورت، هزینه استهلاک سالانه این دستگاه، ۱۰ میلیون تومان خواهد بود.این هزینه باید در صورتهای مالی شرکت به عنوان هزینههای تولید شناسایی شود. این کار به اطمینان از اینکه سود و زیان شرکت به درستی محاسبه شود، کمک میکند.
- یک شرکت، هزینههای حمل و نقل و بیمه را برای فروش محصولات خود متحمل میشود. در این صورت، این هزینهها باید به عنوان هزینههای فروش شناسایی شوند.
- یک شرکت، هزینههای تبلیغات و بازاریابی را برای افزایش فروش محصولات خود متحمل میشود. در این صورت، این هزینهها باید به عنوان هزینههای فروش شناسایی شوند.
نتیجهگیری
اصل هزینه، یکی از مهمترین اصول حسابداری است. حسابداران باید در هنگام ثبت و گزارش اطلاعات مالی از این اصل پیروی کنند تا اطمینان حاصل شود که اطلاعات مالی دقیق و قابل اعتماد است.
🔹 اصل عینیت (Objectivity Principle)
تعریف
اصل عینیت به این معنی است که قضاوت شخصی یا تفسیر حسابداران نباید در ثبت یا گزارش اطلاعات مالی دخالت داشته باشد. اطلاعات مالی باید بر اساس شواهد عینی، مانند اسناد و مدارک، ثبت و گزارش شود.
تاریخچه
اصل عینیت برای اولین بار در قرن ۲۰ توسط حسابداران آمریکایی مطرح شد. این اصل بیان میکند که اطلاعات مالی باید بر اساس شواهد قابل اعتماد و عینی باشد.
اهمیت
اصل عینیت یکی از مهمترین اصول حسابداری است. این اصل به اطمینان از اینکه اطلاعات مالی دقیق و قابل اعتماد است، کمک میکند. اطلاعات مالی دقیق و قابل اعتماد، برای کاربران اطلاعات مالی، مانند سرمایهگذاران، اعتباردهندگان و دولت، ضروری است.
نقض
اگر حسابدار در ثبت یا گزارش اطلاعات مالی از قضاوت شخصی خود استفاده کند، این امر میتواند منجر به نادرست بودن اطلاعات مالی شود. برخی از موارد نقض اصل عینیت عبارتاند از:
- ثبت درآمد قبل از اینکه به طور قابل توجهی قابل تحقق باشد.
- ثبت هزینه قبل از اینکه به طور قابل توجهی قابل اندازهگیری باشد.
- استفاده از روشهای حسابداری که منجر به سودآوری بیش از حد یا کمتر از حد واقعی شرکت شود.
کاربرد
اصل عینیت در موارد زیر اعمال میشود:
- ثبت خرید و فروش داراییها
- ثبت هزینهها
- ثبت درآمدها
- ثبت استهلاک داراییهای ثابت
مثالها
در اینجا چند مثال برای توضیح کاربرد اصل عینیت آورده شده است:
- فرض کنید یک شرکت، یک دستگاه تولید را به قیمت ۱۰۰ میلیون تومان خریداری میکند. شرکت باید این معامله را بر اساس مدارک و شواهد قابل اعتماد، مانند فاکتور خرید و گزارش ارزیابی، ثبت کند. در این صورت، شرکت باید قیمت تمام شده دستگاه را به مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان ثبت کند.
- یک شرکت، مواد اولیهای را به قیمت ۱۰ میلیون تومان خریداری میکند. شرکت باید این معامله را بر اساس مدارک و شواهد قابل اعتماد، مانند فاکتور خرید و گزارش انبار، ثبت کند. در این صورت، شرکت باید موجودی مواد اولیه را به مبلغ ۱۰ میلیون تومان ثبت کند.
- یک شرکت، هزینههای حمل و نقل و بیمه را برای فروش محصولات خود متحمل میشود. شرکت باید این هزینهها را بر اساس مدارک و شواهد قابل اعتماد، مانند فاکتور حمل و نقل و بیمه، ثبت کند. در این صورت، شرکت باید هزینههای حمل و نقل و بیمه را به مبلغ واقعی آنها ثبت کند.
نتیجهگیری
اصل عینیت، یکی از مهمترین اصول حسابداری است. حسابداران باید در هنگام ثبت و گزارش اطلاعات مالی از این اصل پیروی کنند تا اطمینان حاصل شود که اطلاعات مالی دقیق و قابل اعتماد است.
🔹 اصل تفکیک شخصیت (Separate Entity Assumption)
تعریف
اصل تفکیک شخصیت بیان میکند که یک واحد تجاری باید از نظر حسابداری از مالک یا مالکان آن جداگانه در نظر گرفته شود. به عبارت دیگر، داراییها، بدهیها و حقوق صاحبان سهام شرکت باید از داراییها، بدهیها و حقوق صاحبان سهام مالک یا مالکان آن جداگانه ثبت و گزارش شوند.
تاریخچه
اصل تفکیک شخصیت برای اولین بار در قرن ۱۹ توسط حسابداران انگلیسی مطرح شد. این اصل بیان میکند که داراییها، بدهیها، درآمدها و هزینههای یک شرکت باید به عنوان یک واحد جداگانه از داراییها، بدهیها، درآمدها و هزینههای مالک یا مالکان آن شرکت حسابداری شود.
اهمیت
اصل تفکیک شخصیت برای کاربران اطلاعات مالی مهم است، زیرا به آنها کمک میکند تا وضعیت مالی شرکت را به درستی ارزیابی کنند. اگر داراییها، بدهیها و حقوق صاحبان سهام شرکت با داراییها، بدهیها و حقوق صاحبان سهام مالک یا مالکان آن مخلوط شوند، کاربران اطلاعات مالی ممکن است تصویر نادرستی از عملکرد شرکت داشته باشند.
نقض
اگر اصل تفکیک شخصیت نقض شود، میتواند منجر به ارائه اطلاعات مالی نادرست شود. برخی از موارد نقض اصل تفکیک شخصیت عبارتاند از:
- استفاده از حسابهای شخصی برای انجام معاملات تجاری. به عنوان مثال، اگر یک شرکتدار از حساب شخصی خود برای پرداخت هزینههای تجاری استفاده کند، این امر میتواند منجر به کاهش داراییهای شرکت و افزایش بدهیهای آن شود.
- عدم ثبت درآمدها و هزینههای تجاری به طور جداگانه. به عنوان مثال، اگر یک شرکتدار درآمد حاصل از فعالیتهای تجاری را با درآمد حاصل از فعالیتهای غیر تجاری مخلوط کند، این امر میتواند منجر به دستکاری در سودآوری شرکت شود.
کاربرد
اصل تفکیک شخصیت در تمام صورتهای مالی شرکتها، مانند ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت جریان وجوه نقد، اعمال میشود.
مثالها
در اینجا چند مثال از مواردی که باید بر اساس اصل تفکیک شخصیت جداگانه در نظر گرفته شوند، آورده شده است:
- داراییهای شخصی مالک یا مالکان شرکت نباید با داراییهای شرکت مخلوط شود. به عنوان مثال، اگر یک شرکت توسط یک فرد تأسیس شده باشد، داراییهای شخصی آن فرد، مانند خانه، ماشین و پول نقد، نباید با داراییهای شرکت، مانند ساختمان، ماشین آلات و موجودی کالا، مخلوط شوند.
- بدهیهای شخصی مالک یا مالکان شرکت نباید با بدهیهای شرکت مخلوط شود. به عنوان مثال، اگر یک شرکت توسط یک شرکت دیگر تأسیس شده باشد، بدهیهای شرکت مادر نباید با بدهیهای شرکت تابعه مخلوط شوند.
- درآمد حاصل از فعالیتهای غیرمرتبط با شرکت نباید با درآمد حاصل از فعالیتهای مرتبط با شرکت مخلوط شود. به عنوان مثال، اگر یک شرکت تولیدکننده محصولات غذایی باشد، درآمد حاصل از فروش محصولات غذایی نباید با درآمد حاصل از اجاره ساختمان شرکت مخلوط شود.
- هزینههای مرتبط با فعالیتهای غیرمرتبط با شرکت نباید با هزینههای مرتبط با فعالیتهای مرتبط با شرکت مخلوط شود. به عنوان مثال، اگر یک شرکت خدماتی باشد، هزینههای مربوط به تبلیغات نباید با هزینههای مربوط به حقوق کارکنان مخلوط شوند.
نتیجهگیری
اصل تفکیک شخصیت یک اصل مهم است که به اطمینان از شفافیت و قابلیت اعتماد اطلاعات مالی کمک میکند. حسابداران باید در هنگام ثبت و گزارش اطلاعات مالی از این اصل پیروی کنند.
🔹 اصل استمرار یا تداوم فعالیت (Continuity Assumption)
تعریف
اصل استمرار یا تداوم فعالیت بیان میکند که شرکت به طور مداوم به فعالیتهای خود ادامه خواهد داد، مگر اینکه شواهدی وجود داشته باشد که نشان دهد این امر ممکن نیست. به عبارت دیگر، شرکت فرض میشود که در آینده نزدیک منحل نخواهد شد.
تاریخچه
اصل استمرار یا تداوم فعالیت برای اولین بار در قرن ۲۰ توسط حسابداران آمریکایی مطرح شد. این اصل بیان میکند که شرکت به فعالیت خود به طور نامحدود ادامه خواهد داد.
اهمیت
اصل استمرار برای کاربران اطلاعات مالی مهم است، زیرا به آنها کمک میکند تا وضعیت مالی شرکت را به درستی ارزیابی کنند. اگر شرکتی در معرض خطر انحلال باشد، کاربران اطلاعات مالی ممکن است تصمیمات اشتباهی بگیرند.
کاربرد
اصل استمرار در تمام صورتهای مالی شرکتها، مانند ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت جریان وجوه نقد، اعمال میشود. به عنوان مثال، در ترازنامه، داراییها و بدهیها بر اساس ارزش دفتری آنها ثبت میشوند. ارزش دفتری یک دارایی یا بدهی، ارزشی است که در زمان خرید آن تعیین میشود. این اصل بر این فرض استوار است که شرکت در آینده نزدیک منحل نخواهد شد و میتواند از داراییهای خود برای پرداخت بدهیهای خود استفاده کند.
نقض
اصل استمرار یک اصل فرضی است و ممکن است در برخی موارد نقض شود. اگر حسابداران شواهدی مبنی بر اینکه شرکت ممکن است منحل شود، داشته باشند، باید از اصل استمرار دست بکشند و از روشهای حسابداری کاهش ارزش استفاده کنند. این روشها معمولاً برای کاهش ارزش داراییها و بدهیهای شرکت استفاده میشوند.
در اینجا چند مورد از مواردی که میتواند منجر به نقض اصل استمرار شود، آورده شده است:
- ضررهای قابل توجه
- مشکلات مالی جدی
- تغییرات عمده در صنعت
مثال
علاوه بر مثال ذکر شده در متن اصلی، مثالهای زیر نیز میتواند از نقض اصل استمرار باشد:
- یک شرکت تولیدکننده خودرو که به دلیل کاهش تقاضا برای خودروهای بنزینی، به طور قابل توجهی فروش خود را کاهش داده است.
- یک شرکت هواپیمایی که به دلیل شیوع بیماری کووید-۱۹، مجبور به لغو پروازهای خود شده است.
- یک شرکت معدنی که به دلیل کاهش قیمت مواد معدنی، به طور قابل توجهی درآمد خود را کاهش داده است.
نتیجهگیری
نقض اصل استمرار میتواند تأثیر قابل توجهی بر اطلاعات مالی شرکت داشته باشد. حسابداران باید در هنگام ثبت و گزارش اطلاعات مالی از این اصل پیروی کنند و در صورت وجود شواهدی مبنی بر نقض اصل استمرار، باید اقدامات لازم را انجام دهند.
🔹 اصل افشای کامل (Full Disclosure Principle)
تعریف
اصل افشای کامل بیان میکند که تمام اطلاعات مالی مهم باید در صورتهای مالی شرکت افشا شود. این اطلاعات شامل موارد زیر است:
- اطلاعات مربوط به داراییها، بدهیها، درآمدها، هزینهها و سود و زیان شرکت
- اطلاعات مربوط به رویدادهای مهم مالی که ممکن است بر وضعیت مالی شرکت تأثیر بگذارد
- اطلاعات مربوط به سیاستهای حسابداری شرکت
تاریخچه
اصل افشای کامل بیان میکند که تمام اطلاعات مالی مهم باید در صورتهای مالی شرکت افشا شود. این اصل در قرن ۱۹ توسط حسابداران آمریکایی توسعه یافت.
اهمیت
اصل افشای کامل برای کاربران اطلاعات مالی، مانند سرمایهگذاران، اعتباردهندگان و دولت، بسیار مهم است. این کاربران برای تصمیمگیریهای مالی خود، به اطلاعات مالی دقیق و قابل اعتماد نیاز دارند.
اصل افشای کامل به اطمینان از اینکه این اطلاعات دقیق و قابل اعتماد هستند، کمک میکند. به عنوان مثال، افشای اطلاعات مربوط به معاملات با اشخاص وابسته، به سرمایهگذاران کمک میکند تا ریسکهای مرتبط با سرمایهگذاری در شرکت را ارزیابی کنند.
کاربرد
اصل افشای کامل در صورتهای مالی شرکتها، مانند ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت جریان وجوه نقد، اعمال میشود.
نقض
اصل افشای کامل یک اصل فرضی است و ممکن است در برخی موارد نقض شود. اگر شرکت از افشای اطلاعات مهم خودداری کند، ممکن است مرتکب نقض این اصل شود.
مثال
فرض کنید یک شرکت، اطلاعات مربوط به یک تعهد قانونی بزرگ را از صورتهای مالی خود حذف کند. این کار میتواند به سرمایهگذاران و سایر کاربران اطلاعات مالی در ارزیابی وضعیت مالی شرکت آسیب برساند.
نتیجهگیری
اصل افشای کامل یک اصل مهم است که به اطمینان از شفافیت و قابلیت اعتماد اطلاعات مالی کمک میکند. حسابداران باید در هنگام تهیه و گزارش اطلاعات مالی، از این اصل پیروی کنند.
نتیجه گیری
در مجموع، اصول حسابداری مجموعهای از قواعد و مقرراتی است که حسابداران در هنگام ثبت و گزارش اطلاعات مالی از آنها پیروی میکنند. این اصول برای اطمینان از اینکه اطلاعات مالی دقیق، قابل اعتماد و قابل مقایسه است، طراحی شده اند.
اصول حسابداری توسط سازمانهای حرفهای حسابداری تدوین میشوند و به طور منظم به روز میشوند تا با شرایط اقتصادی و تجاری در حال تغییر سازگار باشند.
اصول حسابداری نقش مهمی در اطمینان از شفافیت و قابلیت اعتماد اطلاعات مالی ایفا میکنند. این اصول به کاربران اطلاعات مالی، مانند سرمایهگذاران، اعتباردهندگان و مقامات نظارتی، کمک میکنند تا تصمیمات آگاهانهتری بگیرند.
به طور خلاصه:
- اصول حسابداری به عنوان یک چارچوب برای گزارشگری مالی عمل میکنند. آنها به حسابداران کمک میکنند تا تصمیمات درستی در مورد نحوه ثبت و گزارش اطلاعات مالی بگیرند.
- اصول حسابداری به اطمینان از اینکه اطلاعات مالی برای همه کاربران قابل مقایسه است، کمک میکنند. این امر مهم است زیرا به کاربران اجازه میدهد تا عملکرد شرکتهای مختلف را به طور عادلانه مقایسه کنند.
- اصول حسابداری به اطمینان از اینکه اطلاعات مالی برای استفادههای قانونی و مالیاتی قابل قبول است، کمک میکنند. این امر مهم است زیرا به شرکتها کمک میکند تا از مشکلات قانونی و مالیاتی جلوگیری کنند.
منابع
- کتاب “حسابداری” نوشته Peter S. Anderson
- کتاب “حسابداری مدیریت” نوشته استفن رایت و مایکل واترز
- کتاب “حسابداری مالی” نوشته جری وارنر و دانلد کین
- وب سایت سازمان حسابرسی استانداردهای حسابداری آمریکا (FASB)
- وب سایت کمیسیون اوراق بهادار و بورس آمریکا (SEC)
- وب سایت سازمان حسابرسی استانداردهای حسابداری بین المللی (IASB)
- وب سایت سازمان حسابرسی ایران
- اصول حسابداری ۱۰۱، اثر جیمز تی. هورلی و دان مککی، انتشارات تامسون ریورز
- حسابداری مالی، اثر دونالد کی. هیک و دان مککی، انتشارات تامسون ریورز
- اصول حسابداری، اثر جفری کوهلر، انتشارات مکگرا هیل
- وبسایت انجمن حسابداران خبره آمریکا (AICPA)
- وبسایت سازمان حسابرسی و حسابداری ایران (IARO)
- اصول حسابداری، نوشتهٔ دکتر سیدمهدی موسوی، انتشارات پوران پژوهش
- اصول و مبانی حسابداری، نوشتهٔ دکتر علیرضا توکلی، انتشارات دانشگاه تهران
- حسابداری مالی، نوشتهٔ دکتر محمدحسین رضوی، انتشارات دانشگاه تهران
- حسابداری مدیریت، نوشتهٔ دکتر محمدحسین رضوی، انتشارات دانشگاه تهران