سامانه مودیان

سامانه مودیان برای ثبت اظهارنامه های مختلف مالیاتی،  صورت حساب ها و فاکتور ها مورد استفاده قرار می گیرد. و اگر شخصی در سامانه مودیان ثبت نام نکند و فعالیتی نداشته باشد در واقع به ضرر خود و مجموعه خود عمل کرده  است به گونه ای که اگر در سامانه مودیان ثبت نام نکرده باشند حق استفاده از فاکتور های فروش با مالیات بر ارزش افزوده که در حساب مجموعه ایشان ثبت شده است را ندارند و سازمان امور مالیاتی ان دسته از فاکتور ها را به رسمیت نمیشناسد و  نمیتواند از ارزش افزوده هایی که هنگام  خرید واریز کرده است استفاده کند و در هنگام فروش موظف است مبلغ بالاتری بابت ارزش افزوده بپردازد .

برای مثال شما کالایی را به مبلغ ۱.۰۰۰.۰۰۰ خریداری کرده اید و ۹% ارزش افزوده آن ۹۰.۰۰۰ در هنگام خرید کالا پرداخت کرده اید و زمانی که میخواهید کالا را به فروش برسانید به مبلغ ۱.۵۰۰.۰۰۰ ، ۹% ارزش افزوده آن مبلغ ۱۳۵.۰۰۰ می باشد که قبلا ۹۰.۰۰۰ آن را پرداخت کرده اید .

در مرورگر،  آدرس   Tp.tax.gov.ir و یا My.tax.gov.ir  وارد کنید تا وارد درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی شوید و در ادامه مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید :

۱) انتخاب گزینه دریافت اطلاعات کاربری

۲) وارد کردن شناسه و یا کد ملی /نوع شخص /تاریخ تولد/شماره همراه

۳) دریافت رمز ورود از طریق گزینه ورود به درگاه ملی

۴) ایجاد پرونده مالیاتی جدید و ورود به درگاه ثبت نام نظام مالیاتی و تکمیل اطلاعات هویتی و کسب و کاری

۵) ایجاد کارپوشه و عضویت مودی در سامانه مودیان سازمان امور مالیاتی

بعد از وارد کردن اطلاعات مورد نیاز شما میتوانید به صورت روزانه با انجام دادن مراحل زیر کارتابل خود را بررسی نمایید :

▫️ ورود به درگاه سازمان امور مالیاتی

▫️ ورود به کارپوشه

▫️ انتخاب پرونده مالیاتی مد نظر

▫️ مشاهده صورت حساب های فروش ارسالی، صورت حساب های خرید، قرارداد های پیمانکاری، حق العمل کاری ومدیریت کاربر

صورتحساب الکترونیکی دارای شماره منحصر به فرد مالیاتی می باشد که اطلاعات مندرج در آن، در حافظه مالیاتی فروشنده ذخیره میشود . مشخصات و اقلام اطلاعاتی مندرج در آن، متناسب با نوع کسب و کار توسط سازمان تعیین و اعلام میشود.
صورت حساب الکترونیکی دیگر به صورت قدیم نمیباشد که تمامی فعالیت ها یک نوع فاکتور داشته باشند. امروزه با وجود صورتحساب الکترونیکی مفهوم جدیدی به نام الگو به وجود آمده است.  الگوی صورت حساب الکترونیکی به گونه ای میباشدکه الگوی صورت حساب ها نسب به نوع فعالیت مودی تعریف میشود .

■ صورت حساب الکترونیکی از نظر ماهیت به سه گروه تقسیم میشود:

۱) صورت حساب الکترونیکی نوع اول فاکتور رسمی، می باشد که در گذشته از ان استفاده میشد. کلیه اطلاعات فروشنده و خریدار و اطلاعات مربوط به کالا و خدمات مورد معامله داخل آن درج شده است.
صورت حساب الکترونیکی نوع اول دارای ۷ الگو می باشد :

▫️ فروش

▫️ فروش ارز

▫️ طلا و جواهر و پلاتین

▫️ قرارداد پیمانکاری

▫️ قبوض خدماتی

▫️ بلیت هواپیما

▫️ صادرات

۲) صورت حساب الکترونیکی نوع دوم در این صورتحساب اطلاعات فروشنده و اطلاعات کالا و خدمات مورد معامله در آن درج شده است و اطلاعات خریدار در آن وجود ندارد.

۳) صورت حساب الکترونیکی نوع سوم این صورت حساب، رسید دستگاه کارتخوان یا درگاه پرداخت الکترونیکی میباشد نه اطلاعات خریدار و نه فروشنده و نه کالا در آن درج نمیشود و مبلغ خرید و اطلاعات مربوط به شماره پایانه، سوییچ و تاریخ پرداخت در آن درج شده است.

صورتحساب نوع دوم و سوم معمولا زمانی کاربرد دارد که خریدار فعال اقتصادی نمیباشد.

صورت حساب الکترونیکی دارای ۲۲ کاراکتر و متشکل از چهار بخش میباشد، شناسه حافظه مالیاتی (شش کارکتر) تاریخ صورت حساب (پنج کارکتر)سریال صورت حساب (ده کارکتر) ارقام کنترلی ( یک کارکتر )که به هر صورت حساب اختصاص داده میشود.

■ نکته مهم دیگری که در ارسال صورت حساب باید به آن توجه ویژه ای کرد این است که فاصله زمانی تاریخ صدور صورتحساب با ارسال آن به سامانه مودیان نباید بیشتر از یک هفته باشد .

۱) باید در نظام مالیاتی ثبت نام داشته باشیم.
۲) پایانه فروشگاهی خریداری کنیم .

۳) از مراکز شماره گذاری کالا، شناسه کالا و خدمات را دریافت کنید.همچنین میتوانید تا قبل از اینکه شناسه اقتصادی را دریافت کنید وارد سایت Stuffid.tax.gov.ir شوید و از شناسه عمومی استفاده کنید.
۴) گواهی امضا الکترونیک را از مراکز میانی دریافت کنید .

۵) وارد سایت Tp.tax.gov.ir  شوید و وارد کارپوشه شوید و گواهی امضا الکترونیکی را بارگذاری کنید .
۶) پایانه فروشگاهی را مطابق استاندارد سازمان امور مالیاتی، راه اندازی کنید .

پس از ارسال صورتحساب میتوانید وارد کارپوشه خود شوید  و صورت حساب هایی که ارسال کرده اید را در قسمت فروش ببینید، همچنین میتوانید صورتحساب هایی که بقیه برای شما ارسال کرده اند را در قسمت صورت حساب های خرید ببینید و ظرف مدت ۳۰ روز به آن ها واکنش دهید .

قانون تسهیل تکالیف مودیان جهت اجرای قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان ماده ۱: الزام مودیان به صدور صورتحساب الکترونیکی موضوع قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان مصوب ۲۱/۰۷/۱۳۹۸ با اصلاحات و الحاقات بعدی به ترتیب زیر انجام می شود :۱-کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس و فرابورس، شرکت های دولتی و سایر دستگاه های اجرایی مشمول ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ۰۸/۰۷/۱۳۸۶ و نیز سایر اشخاص حقوقی از تاریخ ۰۱/۰۷/۱۴۰۲،کلیه اشخاص باقی مانده از تاریخ ۰۱/۱۰/۱۴۰۲

مرجع اصلی سایت سامانه مودیان مالیاتی، وب سایت سازمان امور مالیاتی کشور به نشانی tax.gov.ir است. کاربران می‌توانند با ورود به این سایت و ثبت نام در سامانه، از خدمات آنلاین سازمان امور مالیاتی استفاده کنند. همچنین، سازمان امور مالیاتی کشور از طریق این سایت، اطلاعات و آموزش‌ مربوط به مالیات را برای کاربران فراهم می‌کند.

در کل، سامانه مودیان مالیاتی یک سامانه آنلاین است که توسط سازمان امور مالیاتی کشور برای تسهیل در تعیین و پرداخت مالیات افراد حقوقی و حقیقی طراحی شده است. با استفاده از این سامانه، کاربران می‌توانند به راحتی اطلاعات مالیاتی خود را در سامانه ثبت کنند و از خدمات آنلاین سازمان امور مالیاتی استفاده کنند.

و همچنین سامانه مودیان نقش بسزایی در مدیریت فرار مالیاتی دارد. فرارهای مالیاتی یکی از مشکلات بسیار مهمی است که باعث کاهش درآمدهای مالیاتی شده ‌و از سمتی دیگر می‌تواند باعث فشار بیشتر به سایر مودیان و افراد پرداخت کننده مالیات باشد. پس نقش سامانه مودیان مالیاتی به عنوان یک بستری که باعث جلوگیری از فرارهای مالیاتی و برقراری عدالت می‌شود، بسیار مهم است.

سامانه مودیان مالیاتی جهت ثبت ریز اطلاعات فروش(ردیفهای درآمدی) مودیان مالیاتی توسعه یافته است. این سامانه نهایتا جایگزین گزارشهای فصلی فروش خواهد شد و به سازمان امور مالیاتی امکان پیگیری تراکنشهای فروش، گردش کالاها، روابط بازرگانی بین مودیان و …را خواهد داد.

جمع آوری اطلاعات و محاسبه مالیات بر ارزش افزوده، تجمیع و کنارگذاری انواع سامانه های قبلی، تسهیل محاسبات مالیاتی سالانه، جلوگیری از فرار مالیاتی و … از اهداف طراحی این سامانه می باشد.

در سامانه مودیان مالیاتی، امکان صدور مجدد صورتحساب اصلاحی یا برگشت از فروش برای یک فاکتور به دلیل موارد زیر محدود شده است:

دلیل این محدودیت:

1. حفظ انسجام و صحت اطلاعات: سازمان امور مالیاتی برای تضمین صحت و یکپارچگی اطلاعات در سامانه، این محدودیت را اعمال کرده است. این اقدام برای جلوگیری از اشتباهات یا فساد اطلاعاتی است که می‌تواند از صدور مجدد صورتحساب‌های اصلاحی یا برگشت از فروش غیرواقعی یا تکراری ناشی شود.
2. جلوگیری از سوء استفاده: این محدودیت به منظور جلوگیری از صدور صورتحساب‌های اصلاحی یا برگشت از فروش اضافی و غیرمجاز برای یک فاکتور واحد اعمال شده است.

راه حل ارسال صورتحساب اصلاحی:

برای رفع این مشکل و صدور مجدد صورتحساب اصلاحی یا برگشت از فروش برای همان فاکتور، باید وضعیت صورتحساب قبلی به یکی از حالت‌های زیر تغییر یابد:

• تایید شده
• عدم نیاز به واکنش

پس از تغییر وضعیت صورتحساب قبلی به یکی از این حالت‌ها، می‌توانید برای همان فاکتور اقدام به صدور صورتحساب جدید کنید.

مثال:

فرض کنید برای فاکتور شماره ۱۲۳۴ یک صورتحساب برگشت از فروش صادر کرده‌اید. اگر بخواهید مجدداً صورتحساب برگشت از فروش برای همان فاکتور صادر کنید، ابتدا باید وضعیت صورتحساب قبلی را به “تایید شده” یا “عدم نیاز به واکنش” تغییر دهید، سپس می‌توانید صورتحساب جدید را ارسال کنید.

این محدودیت باعث می‌شود که تنها فاکتورهایی که وضعیت آن‌ها به‌درستی تأیید شده باشد، امکان اصلاح یا برگشت از فروش را داشته باشند، که از ایجاد خطا و مسائل حسابداری جلوگیری می‌کند.

اگر فروشنده یک صورت‌حساب الکترونیکی را به‌طور قانونی صادر و ارسال کند، اما خریدار آن را رد کند، تبعات مالیاتی برای هر یک از طرفین به شرح زیر است:

برای فروشنده:

• مشمول جریمه نمی‌شود: اگر فروشنده صورت‌حساب را به درستی صادر و ارسال کرده باشد، اما خریدار آن را رد کند، فروشنده همچنان به عنوان صادرکننده صورت‌حساب در نظر گرفته می‌شود و از نظر سازمان امور مالیاتی مشمول جریمه عدم ارسال صورت‌حساب الکترونیکی نخواهد شد.
• ابطال صورت‌حساب: در صورتی که خریدار صورت‌حساب را رد کند، فروشنده باید نسبت به ابطال صورت‌حساب اقدام کند. در غیر این صورت، فروشنده همچنان موظف به پیگیری و اصلاح وضعیت خواهد بود.

برای خریدار:

• عدم استفاده از اعتبار مالیاتی: در صورت رد صورت‌حساب توسط خریدار، او نمی‌تواند از مالیات بر ارزش افزوده که در آن صورت‌حساب محاسبه شده است، استفاده کند.
• عدم پذیرش فاکتور هزینه: همچنین، فاکتور مورد نظر برای خریدار به عنوان هزینه منظور نخواهد شد.

در نتیجه، رد صورت‌حساب توسط خریدار ممکن است بر اعتبار مالیاتی و هزینه‌های خریدار تأثیر منفی بگذارد و برای فروشنده نیاز به اصلاح و ابطال صورت‌حساب باشد.

در سامانه مودیان مالیاتی، محاسبه مالیات بر ارزش افزوده (VAT) بر اساس اطلاعات خرید و فروش انجام شده توسط مودی به شرح زیر انجام می‌شود:

۱. محاسبه مالیات پرداختی (مالیات ورودی):

• مالیات ورودی برای تمام کالاها و خدماتی است که مودی خریداری می‌کند. این مالیات از جانب فروشندگان در فاکتورهای خرید ثبت می‌شود.
• مودی باید مالیات بر ارزش افزوده پرداختی را برای کالاها و خدمات خریداری‌شده بررسی کند و در صورتحساب‌های خرید خود تایید یا رد نماید.
• نرخ مالیات بر ارزش افزوده برای کالاها و خدمات مختلف متفاوت است. در برخی موارد نیز معافیت مالیاتی برای برخی کالاها وجود دارد.

۲. محاسبه مالیات دریافتی (مالیات خروجی):

• مالیات خروجی به مالیاتی اطلاق می‌شود که مودی از خریداران دریافت می‌کند هنگام فروش کالا یا خدمات.
• مودی باید نرخ مالیات بر ارزش افزوده مناسب برای فروش کالاها و خدمات خود را در صورتحساب‌های فروش ثبت کند. نرخ مالیات می‌تواند برای برخی کالاها متفاوت باشد و در بعضی موارد معافیت مالیاتی وجود داشته باشد.

۳. تسویه حساب مالیات:

• مودی باید تفاوت بین مالیات خروجی و مالیات ورودی خود را محاسبه کرده و در دوره‌های مشخص (معمولاً هر ماه یا هر سه ماه) به سازمان امور مالیاتی پرداخت کند.
• اگر مالیات خروجی مودی بیشتر از مالیات ورودی باشد، مودی باید مابقی مالیات را به سازمان امور مالیاتی پرداخت کند.
• اگر مالیات ورودی مودی بیشتر از مالیات خروجی باشد، مودی می‌تواند تفاوت را از سازمان امور مالیاتی پس بگیرد.

نکته:

• دوره‌های محاسبه می‌تواند بسته به قوانین، تمدید شود.
• اگر مودی در موعد مقرر مالیات را پرداخت نکند، ممکن است در زمان رسیدگی دفاتر مالیاتی توسط ممیزان، جریمه مالیاتی به او تعلق گیرد.

در نهایت، سامانه مودیان این اطلاعات را به صورت خودکار بر اساس فاکتورهای خرید و فروش ثبت‌شده محاسبه و گزارش می‌دهد تا مودی مالیات نهایی خود را به درستی محاسبه و پرداخت کند.

توسعه‌های آتی سامانه مودیان مالیاتی می‌تواند به تغییرات و بهبودهایی در ساختار و عملکرد این سامانه منجر شود. با وجود اینکه سازمان امور مالیاتی هنوز اطلاعیه رسمی در مورد توسعه‌های آتی منتشر نکرده است، برخی از توسعه‌های محتمل عبارتند از:

۱. ارائه خدمات الکترونیکی جدید:

در آینده ممکن است خدمات الکترونیکی جدیدی برای مودیان مالیاتی ارائه شود. این خدمات می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• ثبت‌نام الکترونیکی برای صدور اظهارنامه مالیاتی.
• امکان پرداخت آنلاین مالیات.
• مشاهده و پیگیری وضعیت پرونده‌های مالیاتی.
• امکان مکاتبه الکترونیکی با سازمان امور مالیاتی.

۲. یکپارچه‌سازی با سایر سامانه‌ها:

احتمال دارد در آینده سامانه مودیان با سامانه‌های دولتی مختلف مانند سامانه ثبت احوال، سامانه نظام بانکی و سامانه‌های تجارت الکترونیکی یکپارچه شود. این یکپارچگی می‌تواند تبادل اطلاعات را تسهیل کرده و انجام امور مالیاتی را برای مودیان راحت‌تر کند.

۳. بهبود رابط کاربری:

برای آسان‌تر شدن استفاده از سامانه، به‌ویژه برای مودیان کم‌تجربه در امور مالیاتی، ممکن است رابط کاربری سامانه بهبود یابد. این تغییرات می‌تواند شامل طراحی ساده‌تر و استفاده راحت‌تر از امکانات سامانه باشد.

۴. گسترش قابلیت‌های فنی سامانه:

در آینده ممکن است قابلیت‌های فنی سامانه مانند فرآیندهای خودکار بیشتر شود و سیستم‌هایی برای تجزیه و تحلیل داده‌ها، تسهیل در صدور صورتحساب و گزارش‌گیری‌های دقیق‌تر راه‌اندازی گردد.

۵. امکان ارسال و دریافت اطلاعات بین‌المللی:

به منظور تسهیل تجارت بین‌المللی، سامانه ممکن است با سیستم‌های مالیاتی سایر کشورها نیز ارتباط برقرار کند، به‌ویژه در راستای رعایت قوانین مالیاتی در زمینه صادرات و واردات.

در کنار این توسعه‌ها، سازمان امور مالیاتی به‌طور مرتب بازخورد مودیان را بررسی می‌کند و این نظرات را برای بهبود سیستم به‌کار می‌برد. شما نیز می‌توانید از طریق پورتال سازمان امور مالیاتی نظرات و پیشنهادات خود را ارسال کنید تا در فرآیند بهبود این سامانه مشارکت داشته باشید.

امکان ثبت فاکتور خرید توسط خریدار در سامانه مودیان مالیاتی وجود ندارد و این موضوع به دلایل مختلفی به این شکل پیاده‌سازی شده است. برخی از دلایل اصلی این امر عبارتند از:

۱. مسئولیت ثبت اطلاعات:

طبق قوانین مالیاتی، مسئولیت ثبت اطلاعات مربوط به معاملات و صدور صورت‌حساب الکترونیکی بر عهده فروشنده است. این اقدام به منظور یکپارچگی و صحت اطلاعات در سامانه‌های مالیاتی انجام می‌شود و مانع از فرار مالیاتی می‌شود. فروشنده موظف است که فاکتور فروش خود را در سامانه ثبت کند.

۲. عدم دسترسی به اطلاعات کامل:

خریدار ممکن است به اطلاعات کاملی که برای ثبت فاکتور خرید مورد نیاز است، دسترسی نداشته باشد. به عنوان مثال، کد ملی فروشنده، کد کالای فروخته‌شده، یا سایر جزئیات مربوط به معامله ممکن است برای خریدار قابل دسترسی نباشد.

۳. تداخل در فرآیند صدور صورت‌حساب:

ثبت فاکتور خرید توسط خریدار می‌تواند باعث تداخل در فرآیند صدور فاکتور توسط فروشنده شود و منجر به ایجاد اطلاعات ناقص یا مغایر در سامانه مودیان گردد. این تداخل می‌تواند روند محاسبه مالیات بر ارزش افزوده را پیچیده‌تر و مشکل‌ساز کند.

راهکار ثبت فاکتور خرید:

در صورتی که خریدار نیاز به ثبت فاکتور خرید در سامانه مودیان داشته باشد، باید به اداره امور مالیاتی مراجعه کند. خریدار می‌تواند با در دست داشتن مدارک مثبته (مانند فاکتور خرید، قرارداد خرید، رسید پرداخت، بارنامه و …) نسبت به ثبت اطلاعات مربوط به خرید خود اقدام نماید.

در آینده ممکن است برای این موضوع راهکاری برای ثبت فاکتور خرید در سامانه مودیان در نظر گرفته شود، اما در حال حاضر این فرآیند به طور رسمی برای خریداران در دسترس نیست.

در صورتی که کد اقتصادی شخص حقیقی را نداشته باشید و خریدار نیز این کد را در اختیار شما نگذاشته باشد، می‌توانید از طریق سایت سازمان امور مالیاتی به نشانی tax.gov.ir اقدام کنید. برای این کار مراحل زیر را دنبال کنید:

1. به منو “سایر خدمات مالیاتی” وارد شوید.
2. بخش “استعلام شماره اقتصادی(وجود یا عدم وجود پرونده مالیاتی)” را انتخاب کنید.
3. در این بخش، کد ملی شخص مورد نظر را وارد کرده و کد اقتصادی مربوط به آن شخص حقیقی را مشاهده خواهید کرد.
4. پس از دریافت کد اقتصادی صحیح، می‌توانید آن را در سیستم خود وارد کنید.

از این بخش می‌توانید کد اقتصادی انواع مودیان مالیاتی، اعم از حقیقی، حقوقی، مشارکت مدنی یا اتباع خارجی را استخراج کنید.

نکته:

در صورتی که شماره اقتصادی طرف حساب حقیقی در دسترس نباشد، افزودن “۰۰۰۰” یا “۱۱۱۱” یا “۰۰۰۱” به انتهای کد ملی باعث می‌شود که ارسال فاکتور به سامانه انجام شود بدون خطا، اما صورت‌حساب ارسالی به سامانه مودیان مالیاتی کامل و صحیح نخواهد بود. به این معنا که فاکتور به سیستم وارد می‌شود، اما چون کد اقتصادی صحیح وجود ندارد، خریدار مشخصی برای فاکتور وجود نخواهد داشت و نمی‌تواند فاکتور را تایید کند، همچنین اعتبار مالیاتی به شخص خریدار تعلق نخواهد گرفت.

برای جستجوی شماره اقتصادی افراد، می‌توانید از لینک مستقیم زیر استفاده کنید: https://tax.gov.ir/action/do/InquiryNationalID

ارسال فاکتور برگشت از فروش در سامانه مودیان مالیاتی
در سامانه مودیان مالیاتی، امکان ارسال اطلاعات فاکتورهای برگشت از فروش فراهم شده است. برای جلوگیری از بروز خطا، رعایت موارد زیر الزامی است:

پیش‌نیازهای ارسال فاکتور برگشت از فروش

🔹 وجود فاکتور فروش مرتبط: ✔ فاکتور برگشت از فروش تنها در صورتی ثبت می‌شود که فاکتور اصلی قبلاً در سامانه مودیان ارسال شده باشد.
✔ اگر فاکتور اصلی هنوز ارسال نشده باشد یا کد مالیاتی ۲۲ رقمی نداشته باشد، امکان ایجاد فاکتور برگشت از فروش در سامانه وجود نخواهد داشت.

🔹 اصلاحات مرتبط با فاکتور فروش: ✔ اگر فاکتور فروش اصلاح شده باشد ولی آخرین اصلاحیه آن هنوز در سامانه ارسال نشده باشد، امکان صدور برگشت از فروش وجود ندارد.
✔ در این شرایط، ابتدا باید آخرین اصلاحیه فاکتور ارسال شود و سپس فاکتور برگشت از فروش ثبت گردد.

🔹 عدم امکان برگشت از فروش برای فاکتورهای ابطال‌شده: ✔ اگر یک فاکتور فروش ابطال شده باشد، صدور فاکتور برگشت از فروش برای آن ممکن نیست.

نحوه اعمال تغییرات در نرخ مالیات بر ارزش افزوده

از ابتدای سال ۱۴۰۳، نرخ مالیات بر ارزش افزوده از ۹ درصد به ۱۰ درصد افزایش یافت، که این تغییر روی ارسال فاکتورهای برگشت از فروش تأثیر دارد:

✔ تا اواسط اردیبهشت ۱۴۰۳، فاکتور برگشت از فروش مربوط به سال ۱۴۰۲ فقط با نرخ ۱۰ درصد قابل ارسال بود.
✔ از اواسط اردیبهشت ۱۴۰۳ به بعد، این امکان اصلاح شد و ارسال فاکتور برگشت از فروش با همان نرخ ۹ درصدی سال ۱۴۰۲ ممکن شد.
✔ فاکتورهای برگشت از فروش مربوط به سال ۱۴۰۳ بدون مشکل با نرخ ۱۰ درصد ثبت می‌شوند.

شرایط و الزامات برگشت از فروش

✔ فاکتور برگشت از فروش باید در محدوده زمانی مجاز (حداکثر ۲۱ روز قبل از تاریخ جاری) صادر شود.
✔ قیمت واحد کالا در فاکتور برگشت از فروش باید مطابق با فاکتور اصلی باشد.
✔ درصد مالیات محاسبه‌شده در برگشت از فروش باید با درصد مالیات فاکتور فروش یکسان باشد.
✔ مقدار کالا در فاکتور برگشت از فروش باید کمتر یا مساوی مقدار کالا فروخته‌شده باشد و نباید بیشتر از میزان فروخته‌شده برگشت داده شود.
✔ اگر تمام کالاهای فروخته‌شده برگشت داده شوند، دیگر امکان ارسال برگشت از فروش وجود ندارد و به‌جای آن، باید فاکتور ابطالی صادر گردد.
✔ در فاکتور برگشت از فروش داخل نرم‌افزار پیوست، میزان کالاهای برگشتی ثبت می‌شود، اما در سامانه مودیان، میزان کالای باقی‌مانده نزد خریدار نمایش داده می‌شود.
✔ برگشت از فروش برای فاکتورهای صادراتی (صورتحساب خارجی) امکان‌پذیر نیست و در این موارد، فقط اصلاح فاکتور یا ابطال آن مجاز است.

برگشت از فروش و تخفیف برای فاکتورهای فروش صادرات

برای ثبت اطلاعات فاکتورهای فروش صادرات و ارسال آن به سامانه مودیان مالیاتی، نکات زیر را مدنظر قرار دهید:

■ اعمال تخفیف در فاکتور فروش صادراتی:

در صورتحساب‌های با الگوی صادرات (فروش خارجی)، مبلغ تخفیف توسط سامانه نادیده گرفته شده و ثبت نمی‌شود. به همین دلیل، اگر در نرم‌افزار برای فروش خارجی هر مقداری تخفیف در نظر بگیرید، مبلغ کل پس از کسر تخفیف از نظر قواعد محاسباتی نامعتبر خواهد شد و ارسال صورتحساب با خطا مواجه می‌شود.

📣 میزان تخفیف در صورتحساب صادراتی همیشه صفر خواهد بود. اگر تخفیفی برای خریدار خارجی در نظر گرفته‌اید، باید آن را بر روی قیمت اصلی کالا اعمال کنید.

■ برگشت از فروش فاکتورهای صادرات:

مطابق با دستورالعمل صدور صورتحساب الکترونیکی ارائه‌شده توسط سازمان امور مالیاتی، امکان صدور صورتحساب برگشت از فروش برای فاکتورهای صادراتی وجود ندارد. اگر بخشی از صورتحساب صادراتی برگشت داده شود، باید برای آن صورتحساب اصلاحی صادر گردد. همچنین امکان ابطال فاکتور فروش ارزی صادراتی نیز وجود دارد.

□ برای سایر الگوهای فاکتور فروش، امکان صدور صورتحساب برگشت از فروش وجود دارد.

■ متن دستورالعمل سازمان امور مالیاتی:

موضوع صورتحساب الکترونیکی در تمامی انواع و الگوها به استثنای الگوی صادرات شامل: اصلی، اصلاحی، ابطالی و برگشت از فروش می‌باشد. در مورد صورتحساب‌های الکترونیکی با الگوی صادرات، موضوع صورتحساب شامل: اصلی، اصلاحی و ابطالی است.

در صورتی که هنگام ارسال صورتحساب‌های اصلاحی، ابطالی یا برگشت از فروش با خطا مواجه شدید، برای برطرف کردن خطا و استفاده از امکان ارسال صورتحساب، لطفاً موارد زیر را بررسی نمایید:

ابتدا بررسی کنید که آیا صورتحساب مرجع در سامانه موجود است. در صورت وجود صورتحساب مرجع، بسته به نوع صورتحساب (اصلاحی، ابطالی یا برگشت از فروش)، قواعد ارسال آن به شرح زیر می‌باشد:

❌ صورتحساب ابطالی:

الف) می‌توان صورتحساب ابطالی را روی صورتحساب مرجع با هر وضعیت یا ارجاعی با وضعیت “در انتظار واکنش” صادر کرد. لازم به ذکر است که:

– امکان صدور صورتحساب ابطالی روی صورتحساب مرجع فقط در صورتی امکان‌پذیر است که صورتحساب ارجاعی آن در وضعیت “در انتظار واکنش” یا “رد شده” باشد.

– اگر صورتحساب ارجاعی در وضعیت “تایید شده” باشد، صورتحساب مرجع آن ابطالی محسوب شده و دیگر نمی‌توان از آن به عنوان صورتحساب مرجع استفاده کرد.

ب) امکان استفاده از صورتحساب ابطالی به عنوان صورتحساب مرجع وجود ندارد.

ج) اگر صورتحساب مرجع از طریق صورتحساب ابطالی باطل شود، صورتحساب‌های اصلاحی یا برگشت از فروش تایید نشده آن (در صورت وجود) باطل خواهند شد.

🔃 صورتحساب اصلاحی و برگشت از فروش:

الف) اگر هنوز وضعیت تایید صورتحساب مرجع مشخص نشده باشد، نمی‌توان از آن به عنوان شماره منحصر به فرد مالیاتی برای صورتحساب مرجع استفاده کرد (صورتحساب اصلی نباید در وضعیت “در انتظار واکنش” باشد).

ب) اگر صورتحساب مرجع خود یک صورتحساب اصلاحی باشد، برای صدور صورتحساب اصلاحی، مرجع حتماً باید در یکی از وضعیت‌های “تایید شده”، “تایید سیستمی” یا “عدم نیاز به واکنش” باشد.

اقدامات لازم در صورت عدم تأیید صورتحساب فروش توسط خریدار در سامانه مودیان مالیاتی:

اگر صورتحساب ارسالی شما در سامانه مودیان مالیاتی توسط خریدار “عدم تأیید” شود، باید مراحل زیر را طی کنید:

۱. بررسی علت عدم تأیید

ابتدا با خریدار تماس بگیرید و دلیل عدم تأیید را بررسی کنید. برخی از دلایل رایج شامل موارد زیر هستند:

• اشتباه در اطلاعات فاکتور (نام، شماره اقتصادی، مبلغ، کالا یا خدمات)
• اشتباه یا ناهماهنگی در ثبت اطلاعات توسط خریدار
• رد فاکتور به دلیل عدم پذیرش خرید

۲. راه‌حل‌های اصلاحی

طبق دستورالعمل سازمان امور مالیاتی، اگر صورتحساب به اشتباه توسط خریدار رد شده باشد، فروشنده باید اقدام به اصلاح یا ابطال فاکتور کند. شما چند گزینه دارید:

✅ الف) لغو صورتحساب و انصراف از ثبت فاکتور فروش

• اگر معامله انجام نشده یا توافق به هم خورده است، می‌توانید صورتحساب عدم تأیید شده را ابطال کنید و از ثبت مجدد آن خودداری نمایید.

✅ ب) لغو صورتحساب و ایجاد صورتحساب جدید

• اگر صورتحساب شامل اطلاعات نادرست بوده و نیاز به اصلاح اساسی دارد، صورتحساب قبلی را ابطال کرده و یک صورتحساب جدید صادر کنید.

✅ ج) اصلاح صورتحساب از طریق صدور فاکتور اصلاحی

• اگر مشکل مربوط به جزئیات فاکتور است (مثلاً اصلاح نام یا شماره اقتصادی)، می‌توانید صورتحساب اصلاحی ارسال کنید تا اطلاعات اصلاح شود.

۳. اقدام نهایی

پس از اصلاح یا ابطال صورتحساب، از خریدار بخواهید که صورتحساب جدید را بررسی و تأیید کند. این کار از مشکلات مالیاتی و عدم پذیرش اعتبار مالیاتی جلوگیری می‌کند.

در سامانه مودیان مالیاتی، مالیات بر ارزش افزوده (VAT) به این شکل محاسبه می‌شود:

1. مالیات بر ارزش افزوده دریافتی (مالیات خروجی):
   این مالیات از فروش کالا یا خدمات به خریداران دریافت می‌شود. مودی مالیاتی (فروشنده) مبلغ مالیات را از خریدار می‌گیرد و به سازمان امور مالیاتی پرداخت می‌کند. فروشنده باید این مبلغ را از خریدار دریافت کرده و به‌صورت ماهانه یا دوره‌ای به سازمان امور مالیاتی پرداخت کند.
2. مالیات بر ارزش افزوده پرداختی (مالیات ورودی):
   در عین حال، مودی مالیاتی برای کالاها یا خدماتی که خود خریداری کرده، مالیات بر ارزش افزوده پرداخت می‌کند. این مالیات به فروشنده پرداخت می‌شود و به آن اعتبار مالیاتی گفته می‌شود. مودی می‌تواند این اعتبار مالیاتی را از مالیات بر ارزش افزوده دریافتی کسر کند.

محاسبه مالیات بر ارزش افزوده در سامانه مودیان مالیاتی:

• فاکتورهای فروش ثبت‌شده:
  فاکتورهای فروش که توسط مودی مالیاتی (فروشنده) در سامانه مودیان مالیاتی ثبت شده‌اند، مالیات بر ارزش افزوده آنها محاسبه می‌شود. این فاکتورها به‌عنوان فاکتورهای خرید در کارتابل مودی مالیاتی نمایش داده می‌شود.
• تایید فاکتورهای خرید:
  برای محاسبه مالیات بر ارزش افزوده پرداختی، فاکتورهای خرید باید توسط مودی تایید شوند. پس از تایید این فاکتورها، مالیات بر ارزش افزوده پرداختی محاسبه می‌شود.
• تفاضل مالیات‌های پرداختی و دریافتی:
  سامانه مودیان مالیاتی، تفاضل بین مالیات بر ارزش افزوده دریافتی (از فروش کالاها یا خدمات) و مالیات بر ارزش افزوده پرداختی (برای خرید کالاها یا خدمات) را محاسبه می‌کند.
• مالیات بر ارزش افزوده قابل پرداخت:
  مالیات نهایی که باید پرداخت شود، برابر است با جمع مالیات بر ارزش افزوده دریافتی منهای جمع مالیات بر ارزش افزوده پرداختی در یک دوره سه‌ماهه.

نکات مهم:

• اعتبار مالیاتی:
  برای دریافت اعتبار مالیاتی، فاکتور خرید باید توسط فروشنده در سامانه مودیان ثبت شده باشد. در غیر این صورت، نمی‌توان از اعتبار مالیاتی استفاده کرد.
• مهلت زمان گزارش‌گیری:
  مدت زمان صدور گزارش‌های خرید و فروش فصلی محدود است و اگر فاکتورها در زمان مقرر ثبت نشوند، نمی‌توان از اعتبار مالیاتی استفاده کرد.

در خصوص صورتحساب‌های مرجع (اصلی) که قبل از مشمولیت قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان توسط مودیان خارج از سامانه مودیان صادر شده‌اند یا بعد از مشمولیت به هر دلیل در سامانه مودیان ارسال نشده‌اند، ثبت صورتحساب اصلاحی، برگشت از فروش یا ابطال برای آن‌ها در سامانه مودیان قابل انجام نیست.

مودی(فروشنده) برای ثبت پرداختهای انجام شده در خصوص صورتحسابهای الکترونیکی نوع اول که روش تسویه آن(نسیه و یا نقد/نسیه) باشد، میتواند در جزئیات صورتحساب (در کارپوشه سامانه مودیان) در قسمت جدول پرداخت بر روی گزینه “ثبت پرداخت جدید” کلیک نموده و اطلاعات پرداختهای انجام شده را ثبت نماید. پس از ثبت پرداخت توسط فروشنده، اطلاعات پرداخت برای خریدار جهت اقدام لازم (تایید و یا رد)نمایش داده میشود.

همچنین در صورتیکه پرداخت ثبت شده در وضعیت «در انتظار واکنش»، «رد» و یا «عدم امکان واکنش» باشد، فروشنده میتواند نسبت به «ابطال» پرداخت اقدام نماید.

حد مجاز فروش، سقفی است که مودیان مالیاتی می‌توانند فاکتورهای خود را در سامانه مودیان ثبت کنند. در صورت عبور از این حد، سامانه فاکتورهای جدید را نمی‌پذیرد. این میزان بر اساس معیارهای زیر تعیین می‌شود:

نحوه محاسبه حد مجاز فروش

✔ مودیان دارای سابقه مالیاتی:

• حد مجاز اولیه برابر با پنج برابر فروش اظهارشده در دوره مشابه سال قبل است، مشروط بر اینکه مالیات آن پرداخت یا ترتیب پرداخت آن مشخص شده باشد.
• اگر مالیات دوره مشابه سال قبل به‌طور کامل پرداخت نشده باشد، حد مجاز فروش متناسب با میزان مالیات پرداخت‌شده کاهش می‌یابد.

✔ مودیان جدید، فاقد سابقه مالیاتی یا دارای فروش کمتر از معافیت سالانه:

• در این موارد، حد مجاز برابر پنج برابر معافیت سالانه موضوع ماده ۱۰۱ قانون مالیات‌های مستقیم خواهد بود.

افزایش حد مجاز فروش

در صورتی که مودی نیاز به ثبت فاکتورهای بیشتر از حد مجاز تعیین‌شده داشته باشد، باید با مراجعه حضوری به سازمان امور مالیاتی و ارائه مدارک لازم، درخواست افزایش حد مجاز خود را ثبت کند.

🔹 نکته: این قوانین به‌منظور کنترل و شفافیت بیشتر در ثبت معاملات اجرا می‌شوند و رعایت آنها برای جلوگیری از مشکلات مالیاتی ضروری است.

وضعیت‌های صورتحساب در سامانه مودیان

✔ وضعیت تایید شده

زمانی که خریدار صورتحساب را در کارپوشه خود تأیید کند.

✔ وضعیت تایید سیستمی

اگر خریدار ظرف ۳۰ روز به صورتحساب واکنش نشان ندهد، سیستم آن را به‌طور خودکار تأیید می‌کند.

✔ وضعیت رد شده

در صورتی که خریدار ظرف مهلت قانونی (۳۰ روز) صورتحساب را رد کند.

✔ وضعیت در انتظار واکنش

صورتحسابی که هنوز ۳۰ روز از درج آن در کارپوشه نگذشته و خریدار به آن واکنش نشان نداده است.

✔ وضعیت عدم امکان واکنش

صورتحساب‌هایی که در زمان صدور، کارپوشه خریدار غیرمجاز (موقت یا دائم) بوده و ۳۰ روز از صدور آنها گذشته باشد.

✔ وضعیت عدم نیاز به واکنش

صورتحساب‌هایی که برای مصرف‌کننده نهایی (نوع ۲ و ۳) صادر می‌شوند و نیازی به واکنش ندارند.

✔ وضعیت ابطال شده

در صورتی که یک صورتحساب اصلاحی صادر شود، صورتحساب مرجع آن به‌طور خودکار ابطال می‌شود. برخی از این ابطال‌ها نیاز به تأیید دارند.

در شرکتهای تضامنی و صرافی برای عملیات فروش ارز، می بایست از الگوی دوم (فروش ارز) استفاده نمود. همچنین در صورتی که خرید و فروش سکه هم از جمله فعالیت های جاری در مجموعه می باشد می توان برای ارسال فاکتور فروش سکه از صورتحساب الکترونیکی نوع اول(الگوی اول) استفاده کرد .

در مورد صورتحسابهای الکترونیکی با الگوی فروش ارز، روش تسویه نقدی است و تسویه غیرنقدی قابل استفاده نمی باشد.

در نظر داشته باشید که این الگو مختص مبادلات ارزی واحدهای صرافی و دارای مجوز مبادله ارز میباشد و برای فروش کالا به صورت ارزی میبایست مطابق دستورالعمل صدور صورتحساب الکترونیکی، ازصورتحساب الکترونیکی نوع اول(الگوی اول) استفاده نمود.

۱. اگر اطلاعیه از سوی فروشنده صادر شود:

✔ صرف‌نظر از واکنش خریدار، بدهی برای فروشنده در نظر گرفته می‌شود.
✔ تأیید خریدار منجر به ثبت اعتبار مالیاتی برای او خواهد شد.
✔ در صورت رد شدن اطلاعیه توسط خریدار، هیچ اعتباری برای او لحاظ نخواهد شد.

۲. در صورتی که اطلاعیه توسط خریدار صادر شده باشد:

✔ اگر فروشنده آن را تأیید کند، اعتبار برای خریدار و بدهی برای فروشنده ثبت خواهد شد.
✔ اگر فروشنده آن را تأیید نکند، نه اعتبار برای خریدار و نه بدهی برای فروشنده لحاظ خواهد شد.

نکات مهم:

🔹 اطلاعیه پرداخت تأیید سیستمی نخواهد شد.
🔹 این اطلاعیه از طریق نرم‌افزارهای واسط (مانند نرم‌افزار پیوست) ارسال نمی‌شود و فقط از داخل کارپوشه و جزئیات صورتحساب قابل صدور است.

برخی از مشکلاتی که مودیان مالیاتی با آن مواجه می شوند عبارتند از :

■ قطعی‌های متناوب سامانه مودیان به دلیل نقص فنی یا به‌روزرسانی

تخصیص منابع سخت‌افزاری کافی، استانداردسازی مدت‌زمان به‌روزرسانی و اعلام قبلی آن، می‌تواند این مشکلات را کاهش دهد.

■ تغییرات مداوم، توسعه و ارتقای سامانه مودیان و نیاز به به‌روزرسانی نرم‌افزارهای ارسال‌کننده اطلاعات

با تکمیل امکانات و اجرای توسعه‌های جدید، این سامانه به‌تدریج کامل‌تر و پایدارتر خواهد شد.

■ کمبود منابع آموزشی کامل، رسمی و تأییدشده و دانش ناکافی کارشناسان سازمان

افزایش تجربه کاربران و تولید مستندات آموزشی بیشتر، به ارتقای دانش کارشناسان و بهبود منابع اطلاعاتی سازمان امور مالیاتی کمک می‌کند.

■ کمبود اطلاعات و پایگاه دانش درباره خطاها و راهکارهای رفع آن‌ها

توسعه نرم‌افزارهای مکمل و ایجاد بانک اطلاعاتی جامع برای کدهای خطا و دلایل وقوع آن‌ها، می‌تواند روند عیب‌یابی و رفع مشکلات را تسهیل کند.

حد مجاز فروش حداکثر پنج برابر معافیت سالیانه به این معناست که میزان فروش سالانه یک مودی مالیاتی، حداکثر ۵ برابر معافیت مالیاتی سالانه آن مودی می‌تواند باشد. در واقع، این حد مجاز به عنوان یک آستانه برای تعیین تکلیف مودیان مالیاتی در نظر گرفته می‌شود. معافیت مالیاتی سالانه برای هر مودی مالیاتی، بر اساس نوع فعالیت آن مودی تعیین می‌شود. برای مثال، معافیت مالیاتی سالانه برای یک شخص حقیقی که فعالیت تجاری دارد، ۵۰۰ میلیون تومان است. بنابراین، حد مجاز فروش سالانه برای این شخص حقیقی، ۲۵۰۰ میلیون تومان خواهد بود.اگر میزان فروش یک مودی مالیاتی از حد مجاز تعیین شده تجاوز کند، آن مودی مشمول مالیات بر ارزش افزوده خواهد شد. در این صورت، مودی باید نسبت به ثبت نام در سامانه مودیان مالیاتی و صدور صورتحساب الکترونیکی اقدام نماید. برای افزایش حد مجاز فروش، مودیان مالیاتی می‌توانند از طریق ادارات کل سازمان امور مالیاتی کشور اقدام نمایند. در این صورت، مودیان باید مدارک و مستندات لازم را برای اثبات افزایش حجم فعالیت خود ارائه نمایند.

در صورتی که یک مودی مالیاتی از حد مجاز فروش تجاوز کند، اما نسبت به ثبت نام در سامانه مودیان مالیاتی و صدور صورتحساب الکترونیکی اقدام نکند، با جریمه‌های مالیاتی مواجه خواهد شد. این جریمه‌ها می‌تواند شامل جریمه عدم ثبت نام، جریمه عدم صدور صورتحساب الکترونیکی و جریمه عدم پرداخت مالیات بر ارزش افزوده باشد.

●  چند روش برای افزایش حد مجاز فروش توسط مودی وجود دارد ؟

مودی از دو طریق میتواند حد مجاز فروش خود را افزایش دهد :

1. افزایش حد مجاز فروش از طریق پرداخت یا ترتیب پرداخت بدهی مالیات بر ارزش افزوده دوره مشابه سال قبل
2. افزایش حد مجاز فروش از طریق پرداخت مالیات و عوارض متعلقه یا ارائه تضمین

در صورت درخواست افزایش حد مجاز فروش از هر یک از روش های مذکور توسط مودی، ادارات امور مالیات مکلف به تکمیل فرم پیوسته و ارسال آن به ادارات کل امور مالیاتی ذیربط جهت اعلام  به معاونت فناوری های مالیاتی می باشند .

شایان ذکر است پس از بر قراری تمهیدات سیستمی پیش بینی شده، در این دستور العمل به صورت غیر دستی و بر خط انجام خواهد شد .

۱) درآمد اجاره اموال غیر منقول

۲) خرید و فروش سهام و اوراق بهادار

۳) سود و زیان حاصل از تسعیر ارز

۴) سود سپرده بانکی

۵) سود سهام و اواق بهادار

۶) حق عضویت

۷) کمک های بلاعوض